Türkiye-Rusya ilişkileri ve Ermeniler

Günümüzde 'Sözde Ermeni Soykırımı' tarihçilerin ve hukukçuların karara bağlayacakları bir olay olmaktan ziyade, Türkiye'ye karşı kullanılan siyasi bir silah, iftira ve şantaj malzemesi olmuştur. Nitekim, Türkiye'nin Sözde Soykırımı incelemek için bir komisyon kurulması teklifi, anında Ermenistan Dışişleri Bakanı Vartan Oskanyantarafından 'Tarihçilerin bu konuda artık söylecekleri bir şey olmadığı' bahanesi ile geri çevrilmiştir. Çeşitli ülkelerdeki Ermenilerin sayısı, eldeki rakamlara göre 9 ile 12 milyon arasında değişmektedir. Ermenistan'ın nüfusunun 3 milyon olduğu hatırlanırsa, dünyadaki Ermenilerin Ermenistan nüfusundan 3-4 kat fazla olduğu anlaşılır. Bilindiği üzere, özellikle ABD'deki Ermeniler Washington'ın politikalarını etkileyebilmekte. ABD'de 1 milyon, Fransa'da 500.000, İran'da 180.000, Lübnan'da ve Suriye'de 120'şer bin kadar Ermeni yaşamaktadır. Dünyadaki en kalabalık Ermeni toplumu, 2 milyona yaklaşan nüfusu ile Rusya Federasyonu'nda bulunmakta, 2002'de yapılan nüfus sayımına göre, Rusya'daki Ermenilerin sayısı 1.130.000 olarak tespit edilmesine rağmen gerçekte bu sayının, birçok Ermeni göçmeninin kayıtlı olmamasından dolayı, 2.200.000 olduğu kabul edilmektedir. Rusya'daki Ermeni lobisinin amacı, Türkiye aleyhine propaganda yaparak, Sözde Soykırımı kabul ettirmek, 'Dağlık Karabağ' ile ilgili Rusya'nın desteğini almak, Rus sermayesinin Ermenistan'a yatırım yapmasını teşvik etmektir. Rusya'daki Ermeni lobisini Taşnaklar yönlendirmekte, Türkiye aleyhtarlığı yapan Taşnak Partisi tek şart olarak Sözde Soykırımın Türkiye tarafından tanınmasını öteden beri isterken, Türkiye'ye nisbeten ılımlı politika güden eski Cumhurbaşkanı Petrosyan'ı iktidardan düşürerek, Koçaryan dönemi ile birlikte Ermenistan politikasında yeniden etkili bir güç haline gelmiş bulunmaktadır. 2002'de kurulan Rusya Ermenileri Birliği (REB) Rusya'nın çeşitli bölgelerinde 60'a yakın temsilciliği ile Rusya'daki Ermenilerin en etkili organizasyonu olup, her yıl '24 Nisan' günlerinde Moskova'daki Türk Büyükelçiliği önünde, protestolar ve mitingler düzenlemekte, REB başkanı A. Abramyan2000'den itibaren yaptığı çalışmalarla, Moskova'da 'Dünya Ermenileri Kongresi'nin, 6-7 Ekim 2003 günü kuruluş toplantısını gerçekleştirerek, bu kuruluşun başına getirilirken, bu toplantıya Rusya Devlet Başkanı Putin, Dışişleri Bakanı İvanov, Moskova Belediye Başkanı Lujkov ve Ermenistan Cumhurbaşakın Koçaryan ile her iki ülke parlamenterleri katılmış bulunmaktadır.(*) Rus televizyonlarında 'Dünyadaki 12 milyon Ermeni birleşmeye Moskova'dan başladılar' sözleri ile kurulan ve 38 ülkeden 114 kuruluşun katılımını sağlayan 'Dünya Ermenileri Kongresi'nin kuruluş yeri olarak Moskova'yı seçmesi, ileride dünyadaki Ermenilerin yönetim merkezinin ABD ve Fransa'dan Rusya'ya kayabileceğini düşündürmekte, 14 Mart 2004'de yapılan Rusya Başkanlık Seçimleri öncesi Başkan Abramyanimzası ile bölgesel temsilciliklere yollanan mektupta, Rusya'daki bütün Ermenilerin seçimlerde Putin'i desteklemesi istenirken, Vladimir Putin'in 23 Mart 2005 günü Ermenistan başkenti Erivan'a dördüncü ziyaretini yaptığı bildirilmektedir. Türkiye'nin Rusya ile son yıllarda ikili ilişkileri çok geliştirmesine, iki ülkenin terörle mücadelede, Avrasya coğrafyasında ortak hareket etme kararı vermesine rağmen, Türkiye'nin, dünyanın en çok Ermeni nüfusunu barındıran Rusya'da Sözde Soykırım iddialarını çürütmek çabalarının çok yetersiz kaldığı inkar edilemez. Bu konuya tekrar döneceğim. ..... (*) Bu konuda daha fazla bilgi için Türkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi (TASAM)'nin Ermeni Diasporası ve Türkiye-Rusya ilişkileri başlıklı, Nisan 2005'teki Stratejik Rapor NES'e bakılabilir.