ÇALIŞAN DÜNYASI

KANUN, MEVZUAT ve YÖNETMELİKLER ŞERİF AKÇAN SORULARINIZI CEVAPLIYOR 5 yıldan fazla olan Bağ-Kur borcu siliniyor Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun geçici 17'nci maddesine göre Bağ-Kur'a tescilli olup 5 yılı aşan borcu olan sigortalıların borçlarının terkin edilmesini sağlayan tebliğ 14 Ocak tarihinde çıktı. Bağ-Kur'a gerek esnaf olarak gerekse çiftçi olarak kayıt yapıldığı hâlde, 30 Nisan 2008 tarihi itibarıyla 5 yılı aşan süreye ilişkin prim borcu bulunanlar, bu sürelere ilişkin prim borçlarını sildirebilecekler. Bu durumda olan sigortalıların prim borçlarının ödenmesine ilişkin kurumca çıkarılan genel tebliğin yayım tarihi olan 14 Ocak 2009 tarihini takip eden aybaşından itibaren 6 ay içinde ödemeleri hâlinde borçlarından kurtulabilecekler. Böylece Bağ-Kur sigortalılarının son prim ödedikleri tarihten sonraki borçları silinmiş olacak. Hiç prim ödemesi olmayanların ise tescil işlemleri son bulacak. ÖDEMEK İSTEYENLERİN 6 AY SÜRESİ VAR Söz konusu tebliğ 14 Ocak tarihli Resmi Gazete'de yayımlanmıştır. Tebliğ yayımını izleyen ay başından başlayarak 6 ay içinde borcunu ödemek isteyen kişilerin borçları ve hizmetleri silinmeyecek. Yani, bu kişiler borçlarını ödeyerek hizmet kazanabilecekler. 30 Nisan 2008 tarihi itibariyle 5 yılı aşan süreye ilişkin prim borcu bulunan sigortalı veya bunların hak sahipleri hakkında, tebliğin yayımı tarihini takip eden aybaşından itibaren 6 ay içerisinde bunların kuruma müracaat ederek ibraz ettikleri belgelerden veya kurum tarafından yapılan incelemeler sonucu yeniden belirlenen sigortalılık süreleri ve borç tutarları esas alınarak işlem yapılır. Borç ödemek isteyenlerin önünde 1 Şubattan başlayarak 6 aylık süre bulunmaktadır. Bu süre içinde borcunu ödeyenler hizmet alabilecekler. 6 aylık sürenin dolması ile birlikte borçlu sigortalılar borçlarından kurtulacaklar. Ancak, borçlu oldukları döneme ait süreleri de hizmetten silinecek. Yanlış anlaşılmaya sebep olmaması için, borcunu ödeyemeyenlerin sadece borçlu oldukları döneme ait borçları silinecek. Primleri ödenmiş olan sürelere ait hizmetlerin silinmesi söz konusu değildir. Örneğin; 1 Ocak 1985 yılında Bağ-Kur sigortalılığı başlayan bir kişi 1995 yılına kadar aralıksız primlerini ödeyerek 10 yıl hizmet kazanmıştır. 1995 yılından itibaren 2005 yılına kadar vergi mükellefiyeti devam edip Bağ-Kur sigortalısı olduğu halde primlerini ödeyememektedir. Bu sigortalı 10 yıllık borcunu çıkan tebliğe göre sildirebilir. Dolayısıyla 1995-2005 dönemine ait hizmetleri de silinecektir. Bu kişinin primlerini ödediği 1985-1995 dönemine ait 10 yıllık hizmeti ise devam edecektir. Bu hizmetin üzerine daha sonra ödeme yaparak emekli olması mümkündür. HİZMETLERİN GERİ DÖNÜŞÜ MÜMKÜN Prim borcuna ilişkin süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmez. Bu sürelere ilişkin kurum alacakları takip edilmez ve kurum alacakları arasında yer verilmez. Ancak, sigortalı ya da hak sahipleri daha sonra müracaat etmeleri hâlinde müracaat tarihindeki prime esas kazanç tutarı üzerinden hesaplanacak borç tutarının tamamını ödeyebilirler. Kurum tarafından hesaplanıp tebliğ edilen borcun tebliğ tarihinden itibaren 3 ay içinde ödemeleri gerekir. Primleri geri ödenen süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Sonuç olarak borcu ve hizmeti silinen kişiler, pişmanlık duyup ödemek isterlerse veya ödeme imkanına sahip olanlar, ödeme yaparak hizmetlerini kazanabilecekler. KİMLER YARARLANABİLECEK? 1479 sayılı kanuna göre esnaf Bağ-Kur'a ve 2926 sayılı kanuna göre tarım Bağ-Kur'a tescilleri yapılmış olup, 30 Nisan 2008 tarihinden geriye doğru en az 5 yıl prim borcu bulunan sigortalılar bu haktan yararlanabilirler. Benzer durumda olan sigortalının ölümü halinde ise hak sahipleri de aynı hakkı kullanabilirler. Kimlerin yararlanabileceğini özetlersek; -Esnaf Bağ-Kur sigortalıları, -Çiftçi Bağ-Kur sigortalıları, -Bunların hak sahipleri. Sigortalılarla bunların hak sahipleri 5 yılı aşan süreye ilişkin prim borçlarının bulunup bulunmadığına ilişkin bilgileri, Sosyal Güvenlik Kurumu web sitesinden, www.sgk.gov.tr adresinden öğrenebilirler. Diğer yandan Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine giderek borç durumlarını tespit etme imkanı her zaman için vardır. KİMLER YARARLANAMAYACAK? Anılan tebliği incelediğimizde 30 Nisan 2008 tarihi itibarıyla 5 yıldan daha az bir sürede prim borcu olan sigortalıların bu haktan yararlanması mümkün değildir. Örnekle açıklayacak olursak; 5 yıl yani 60 ay borcu olan bir Bağ-Kur sigortalısı borcunu sildirme imkanına sahipken, 4 yıl 11 ay yani 59 aylık borcu olan başka bir sigortalının bu haktan yararlanması mümkün olmayacak. Böyle bir sınırlamanın getirilmiş olması sigortalılar arasında eşitsizliğe sebep olmaktadır. 30 Nisan 2008 tarihi milat alındığına göre bu tarihe kadar borcu olup ödeme imkanı olmayan veya ödemek istemeyen herkes için bu hakkın kullanılması daha doğru olurdu. Ancak, tebliğ kanunun geçici 17'nci maddesine göre düzenlenmiştir ve kanun 5 yıl ve üzeri sürelerde borcu olanları kapsama almıştır. HER KONUDA BİZE YAZIN e-mail: calisandunyasi@tg.com.tr Faks: 0 212 454 31 00 Adres: 29 Ekim Caddesi No: 23 34197 Yenibosna-İSTANBUL Not: Okuyucularımız SSK, Bağ-Kur, TC kimlik numaraları ile doğum tarihlerini ay ve gün olarak verirlerse, daha net ve kesin cevaplar verebiliriz. Ayrıca her Salı günü saat 13:15'de TGRT FM'de canlı yayınlanan "Zeytin Dalı" programında da bizİ dinleyebilirsiniz.