ÇALIŞAN DÜNYASI

ŞERİF AKÇAN KANUN, MEVZUAT ve YÖNETMELİKLERYurt dışı borçlanması yapıp aylığı kesilen ne yapmalı? 6 Haziran 2010 tarihinde çıkan, "Yurt dışı borçlanması yapanların aylığı kesilmeyecek" başlıklı makalenizi okudum. Ben de söz konusu olan yurt dışı borçlanması ile emekli oldum (Ağustos 2009) daha sonra Şubat 2010 tarihinde tekrar özel bir şirkette çalışmaya başladığım için emekli aylığım tamamen kesildi. Bu konuda TBMM'de herhangi bir kanun çıkarıldı mı, veya bunun için izlenmesi gereken herhangi bir yasal uygulama söz konusu mu? İyi çalışmalar dileğimle... > Balemir URAGUN 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda değişiklik yapan 5754 sayılı Kanun aynı zamanda 3201 sayılı Yurtdışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurtdışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun'da da değişiklik yapmıştır. Yapılan değişiklik sonucu; sigortalı hizmetleri emekli olmasına yetmediği için yurt dışında geçen çalışmaları için borçlanma yapmak suretiyle kendilerine aylık bağlanan sigortalıların, yurt içinde sigortalı olmayı gerektirir biçimde yeniden çalışmaya başlamaları halinde aylıkları kesilmekteydi. Diğer bir ifade ile yurt dışı borçlanması yapıp emekli olduktan sonra sigortalı olarak çalışanlar ya da ticari faaliyet içinde bulunan, iş yeri açan, şirket ortağı olanlar diğer sigortalılar gibi SGDP ödeyerek çalışamamaktaydı. Yasa hükmünün yürürlüğe girdiği 8 Mayıs 2008 tarihinden sonra yeniden çalışmaya başlamak bir anlamda aylıktan vazgeçmek demekti. Bu isabetsiz uygulama işçilerimizi kayıt dışı çalışmaya teşvik ettiği gibi hakkaniyetle de bağdaşmadığı için TBMM tarafından yapılan değişiklik Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından onaylandı ve 19 Haziran 2010 tarihinde Resmî Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi. 5997 sayılı Torba Kanundaki yeni düzenlemeyle birlikte artık yurt dışı borçlanması yaparak emekli aylığı alanlar dilerse SGDP'ye tabi çalışarak emekli aylıklarını almaya devam edebilecekler. Yasal değişiklikten sonraki bir hafta içinde siz okurlarımızdan çalışmaya başladığı için aylığı kesilenlerin aylıklarının nasıl başlayacağına ilişkin çok sayıda sorular geldi. Çalıştığı için aylıkları kesilen sigortalılar, yeniden aylık bağlanması için birtakım bürokratik işlem yapmaları gerekecektir. 4-a SİGORTALISI OLARAK ÇALIŞANLAR Yurt dışı borçlanması yaparak emekli olduktan sonra bir iş akdine tabi çalıştığı için zorunlu 4/a sigortalısı olan ve aylığı kesilen sigortalılara yeniden aylık bağlanabilmesi için iki şartın yerine getirilmesi gerekecektir. Bunların ilki iş yerinden ayrılmak ikincisi ise aylık talebinde bulunmaktır. Bu işlemleri tamamlayan sigortalı daha sonra SGDP'ye tabi olarak çalışmaya başlayabilecektir. Örneğin; 30 Haziran tarihinde iş yerinden ayrılan sigortalı aynı gün tahsis talep dilekçesiyle SGK'ya aylık talebinde bulunduktan sonra (işten çıkış bildirgesi verilecek) 1 Temmuz 2010 tarihinde SGDP'ye tabi olarak yeniden çalışabilecek (SGDP kodunda işe giriş bildirgesi verilecek) aynı zamanda da SGK'dan aylık alabilecektir. Görüldüğü gibi bu işten ayrılış işlemi fiili değil farazi bir ayrılıştır ve aylık bağlanması için olmazsa olmaz şekil şartlarındandır. 4-B SİGORTALISI OLANLAR Yurt dışı borçlanması yaparak emekli olduktan sonra iş yeri açan, şirket ortağı olan diğer bir ifade ile ticari faaliyette bulundukları için zorunlu 4/b sigortalısı olan ve aylığı kesilen sigortalılara yeniden aylık bağlanabilmesinin de iki temel şartı bulunmaktadır. Bu kişiler 4/b sigortalısı oldukları için SGK tarafından adlarına prim tahakkuk ettirilmiştir. Öncelikle SGK'ya prim borçlarının tamamını yatıracaklar sonrasında ise tahsis talep dilekçesi ile aylık talebinde bulunacaklardır. 4/b sigortalıları için iş yerini kapatma ya da şirket ortaklığından ayrılma gibi bir zorunluluk bulunmadığından ticari faaliyetlerine devam edecekler ancak maaşlarından da yüzde14 oranında SGDP primi kesilecektir. Gerek 4/a gerekse 4/b sigortalılarına önemli bir hatırlatmada bulunmak istiyorum: Çalıştıkları için geriye dönük aylığı kesilerek kendisine yersiz ödeme çıkarılmış olan sigortalılarımızın tahsis talebinden önce bu yersiz ödemeleri ödeme zorunluluğu bulunmayıp, bu borcu ödemeyi beklemeksizin tahsis talebinde bulunmaları, ödeme güçleri yoksa borcun maaşlarından taksitler halinde kesilmesini isteme hakları bulunmaktadır. www.calisandunyasi.com e-mail: calisandunyasi@tg.com.tr Adres: 29 Ekim Cad. No:23 Yenibosna-İST.