ÇALIŞAN DÜNYASI

KANUN, MEVZUAT ve YÖNETMELİKLER ŞERİF?AKÇAN Doğum borçlanması kâbusa dönüşmesin! Soru: 15 Mayıs 1968 doğumluyum. İlk defa 1 Nisan 1986 tarihinde sigortalı oldum. 2004 tarihine kadar 3750 gün prim ödedim. 2004'de doğum yapınca işten ayrıldım. 1 Ocak 2009 tarihinden bu yana 630 gün isteğe bağlı sigorta primi ödedim. Doğum borçlanması yaparak emekli olabilir miyim? Ayşe K./Pendik Reform yasası olarak nitelendirdiğimiz 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile annelere doğum borçlanması yapma hakkı getirildi. Kanunun 41. maddesi hükmüne göre, 4/a kapsamındaki sigortalı kadının, iki defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden iş yerinde çalışmaması ve çocuğunun yaşaması şartıyla talepte bulunulan süreleri borçlanarak hizmetten saydırması mümkün. Borçlanılan süreler hangi statüden sayılır? Doğum Borçlanması ile ilgili olarak SGK tarafından hazırlanan 2008/111 sayılı Hizmet Borçlanma İşlemeleri Genelgesine göre; "2008 yılı Ekim ayı başından önce geçen ve bu tarihten sonra borçlanılan sürelerle bu sürelere ait kazançlar 5510 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerine göre değerlendirilecektir" denilmek suretiyle doğum borçlanma sürelerinin 4/a sigortalılık süresinden sayılacağı belirtilmiştir. Tereddüt yaşanmaması için Genelge'de bir örneğe de yer verilmiş; son sigortalılığı 4/b olan sigortalının doğum borçlanması yapması hâlinde borçlandığı süreler kazanç ve hizmet olarak 4/a kapsamında geçmiş hizmet olarak değerlendirilir denilmiştir. 4/a sigortalısı olarak işten ayrıldıktan sonra 300 gün içinde doğum yapma şartı kaldırıldıktan sonra SGK tarafından hazırlanan 2010/106 sayılı yeni Hizmet Borçlanma İşlemleri Genelgesinde ise, doğum borçlanmasının statüsünün, sigortalının borçlandığı tarihteki sigortalılık statüsü olacağı, zorunlu sigortalılığı sona erdikten sonra isteğe bağlı sigortaya prim ödeyenlerden doğum borçlanması yapanların, borçlandırılan doğum sürelerinin 4/b kapsamında, sigortalılık olarak değerlendirileceği belirtilmiş, ilk Genelge hükmünün kaldırıldığı da özellikle vurgulanmıştır. Bilindiği üzere, Hizmet Birleştirme Kanunu'na göre, emekliliğe esas sigortalılığın tespitinde, sigortalıların geriye doğru prim ödenerek geçen son yedi yıllık fiili hizmet (360x7=2520 gün) süresi esas alınmakta, aylığın bağlanıp ödenmesi, bu süre içinde fiili hizmet süresi fazla olan statüden yapılmaktadır. Askerlik borçlanması genç yaşlarda yapıldığı için borçlanma hâlinde son yedi yıl hesabını etkilememektedir. Ancak doğumun orta yaşlarda gerçekleşmesi hâlinde borçlanma yapılması durumunda son yedi yıl hesabında dikkate alınması söz konusu olabilir. Şu an isteğe bağlı sigortalı olduğu için doğum borçlanması 4/b statüsü olarak değerlendirilecek olan okurumuzun örneğinde olduğu gibi borçlanma süresi son yedi yıl hizmet süresini etkileyecek, 630 gün isteğe bağlı sigortalılıkla 720 gün doğum borçlanması birleştirilince 4/b sigortalılığı 1260 günü aşacak ve okurumuz 4/a şartlarından emekli olma hakkını kaybedecektir. SSK'lı çalışmak problemi çözer Okurumuzun durumunda olan ve son yedi yıl hesabını etkilediği için 4/a emeklilik şartlarından emekli olamayan sigortalılar isteğe bağlı sigortaya son verip bir işte çalışmaya başlayarak (SSK) 4/a sigortalısı olur ve sonrasında doğum borçlanması talep ederlerse, borçlanılan süreler 4/a sigortalılık sürelerinden sayılacağından emeklilik şartlarından olumsuz etkilenmeyeceklerdir. 4/b (Bağ-Kur) sigortalısı sayılanların doğum borçlanması yapmadan önce 4/a şartlarından emekli olup olamayacakları konusunda SGK İl Müdürlüklerindeki çalışanlardan bilgi almalarını tavsiye ederim. www.calisandunyasi.com e-mail:?calisandunyasi@tg.com.tr Adres: 29 Ekim Cad. No:23 Yenibosna-İST. Not:?Emekliliğini hesaplatacak okuyucularımızın TC ile Nüfus Cüzdanı Seri numaralarını (resmin altındaki 6 haneli numara) ve doğum tarihlerini ay, gün olarak bildirmeleri gerekmektedir. Eksik bilgili sorulara cevap veremiyoruz! Ayrıca her salı günü saat 13:15'te TGRT FM'de canlı yayınlanan "Zeytin Dalı" programında bizi dinleyebilirsiniz.