Bayram ve kurban

Sual: Ramazan bayramı gibi, kurban bayramının hilali de, dünyanın bir yerinden görülünce, her yerde görülmüş sayılmıyor mu? Bir de, hilal görülmeden bir gün önce bayram edilse, kesilen kurbanlar sahih olmaz mı? CEVAP: İslam Ahlakı kitabında bildiriliyor ki: İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki: İmam-ı Sübki hazretleri, (Şaban ayının otuzuncu gecesi hilali gördüğünü bildiren olsa, hesapla da, hilalin bir gece sonra doğacağı tespit edilse, burada hesaba inanılır. Çünkü, hesapla anlaşılan kesindir. Doğmadan bir gece önce görülmesi imkânsızdır) buyurdu. Şems-ül-eimme Halvani hazretleri de buyuruyor ki: Ramazan ayının başlaması, hilalin görülmesiyle olur. Hilalin doğmasıyla başlamaz. Hesabın önemi, hilalin doğduğu geceyi tespit içindir. Ramazan-ı şerif ayının başlaması hesapla, yani bu tespitle anlaşılamaz. İki âdil Müslümanın, (hilali gördük) demeleriyle veya Kadı'nın hükmetmesiyle bir yerde Ramazan başlayınca, dünyanın her yerinde oruca başlamak lazım olur. Hac, kurban ve namaz vakitleri böyle değildir. Bunlar, vakitlerinin bir yerde malum olmasıyla, başka yerlerde de böyle olmaları lazım gelmez. (Redd-ül-muhtar) Hesaplar doğru yapılırsa hilalin doğuşunu tespit etmek güç değildir. Çünkü Allahü teâlânın nizamında zerre kadar yanlışlık olmaz. Hilal, hesabın bildirdiği saatte doğar, saniye şaşmaz. Hesaptan bir gün önce bayram etmek ilme aykırıdır, yanlıştır; çünkü hesaptan önce hilalin görülmesi imkânsızdır. Güneşin doğuşu da aynen ayın doğuşu gibidir. Bir kimsenin güneş doğmadan ben güneşi gördüm demesi elbette yanlıştır. Güneş ancak takvimlerde bildirilen saatte doğar. Daha önce doğması imkânsızdır. Ama güneş doğduğu halde, hava bulanık olduğu için görülmeyebilir. Ayların başlamasını gösteren hilal de böyledir. Hilal hesapla bulunan gün ve saatte doğar. Ancak o gün o saatte görülmeyebilir. Dinimiz hilalin doğmasını değil, görünmesini esas alır. Hilal görülmedikçe hesapla veya ayları tespit usulleriyle bulunan günde bayram yapılmaz. Ramazan hilali dünyanın herhangi bir yerinde görülünce, orucun başlaması ve Ramazan Bayramı her yerde aynı gün olur. Dürer'deki hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Sizin orucunuz, herkesin oruç tuttuğu gündedir. İftarınız da herkesin iftar ettiği gündedir.) [Tirmizi, Ebu Davud] Bu hadis-i şerif, normal Türkçe ile şöyle söylenir: (Herkes oruca başlayınca, siz de başlayın. Herkes bayram edince, siz de bayram edin.) Fakat Kurban Bayramı böyle değildir. Amerika'da Zilhicce hilali görülse, Türkiye'de görülmese, Türkiye'de de görüldü kabul edilmez. Kurban Bayramının birinci günü de, Zilhicce ayının hilalini görmekle anlaşılır. Zilhicce ayının dokuzuncu Arefe günü, hesapla, takvimle anlaşılan gün veya bundan bir gün sonra olur. (S. Ebediyye) Kurban Bayramının hesapla tespit edildiği yerlerde, şer'an sabit olan bayramı bilmedikleri için, Müslümanların, bayram zannederek Arefe günü kestikleri kurbanlar sahih olur ise de, ihtiyatlı hareket etmiş olmak için, her zaman kurbanları, hesapla bulunan bayramın ikinci günü kesmek uygun olur. ??? NOT: Yarın, yani Arefe günü, sabah namazından itibaren, teşrik tekbirlerini getirmek gerekir.