Borçluya mühlet vermek
Borcunu ödeyemeyene mühlet vermek uygun mu? CEVAP: Elbette çok sevaptır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Kıyametin dehşetinden kurtulmak isteyen, darda kalan borçluya mühlet versin!) [Taberani] (Darda olanı feraha kavuşturanı veya onun borcunu ödeyeni, Allahü teâlâ Kıyametin dehşet, korku ve sıkıntılarından kurtarır.) [Müslim] (Belâdan kurtulmak ve istediğine kavuşmak isteyen, darda kalan borçluya mühlet versin veya ona alacağını bağışlasın!) [Abdürrezzak] Kıyamette hesaba çekilen günahkâr bir Müslüman, (Benim hiç iyiliğim yoktur. Sadece çırağıma, "Borçlu fakirleri sıkıştırma, ne zaman ellerine geçerse, o zaman vermelerini söyle, bir şey isterlerse yine ver, boş çevirme!" diye söylerdim) der. Allahü teâlâ da, onu affedip buyurur ki: (Bugün sen muhtaçsın. Sen dünyada kullarıma acıdın, bugün biz de sana acırız.) [Buhari] * * * Ödemekte zorluk çekene alacağımızı bağışlamak uygun olur mu? CEVAP: Çok sevap olur. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Hiçbir himayenin bulunmadığı kıyamet gününde, Allahın himayesine girmek isteyen, alacağını bağışlasın!) [Taberani] (Alacağını bağışlayan, kıyamet günü Allahın himayesindedir.) [Begavi] (Kıyamete Allahın himaye edeceği insanların ilki, eline geçene kadar fakirdeki alacağını erteleyen veya Allah rızası için alacağını bağışlayan ve senedini yırtıp atandır.) [Taberani] (Veren el, alan elden üstündür.) [İbni Huzeyme] (Kıyametin sıkıntılarından kurtulmak isteyen, eli darda olana, alacağını tehir etsin veya bağışlasın!) [Müslim] (Fakirden alacağını çabuk istemeyene, her gün için malın hepsini sadaka vermiş gibi sevap verilir.) [Hakim] * * * Bir arkadaşım ödeyemeyeceğini bildiği halde, ondan bundan ödünç alıyor, oraya buraya borçlanıyor, dinen bu uygun mudur? CEVAP: Ödeyemeyeceğini bilenin borçlanması caiz olmaz. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Ödememek niyetiyle borçlanan, Kıyamete hırsız olarak gelir.) [İbni Mace] (İmkanı varken, borcunu ödemeyene her gün zulmetme günahı yazılır.) [Taberani] (Aldığı borcu ödemeyene Allahü teâlâ, Kıyamette "Bu kimsenin hakkını sizde bırakacağımı mı zannettiniz?" buyurarak onun iyi amellerini alıp diğerine verir. Eğer borçlunun, iyi ameli yoksa, alacaklının günahları borçluya yüklenir.) [Taberani] Malı olduğu halde, borcunu ödemeyi geciktiren zalim olur. Namaz kılarken de, oruç tutarken de, uykuda da, yani her an, lanet altında bulunur. Ödemek niyeti ile borçlanana da Allahü teâlâ yardım eder. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Ödemek niyetiyle borçlanana, kolay ödemesi için, melekler duâ eder.) [İ.Ahmed] * * * Uygun bir din kitabını birine hediye etmekle bir kilo baklava hediye etmek arasında fark var mıdır? CEVAP: İkisi de çok sevaptır. Ancak kitap hediye etmek, sadaka-i cariye olduğu için, öldükten sonra da bunun sevabı devam eder. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Mümine, öğrenip yaydığı ilmin sevabı, ölümünden sonra da devam eder.) [İbni Mace]