Şart an­la­mın­da­ki va­cib­ler

Su­al: Va­cib ke­li­me­si­nin şart, farz an­la­mı­na kul­la­nıl­dı­ğı yer­ler ne­ler­dir? CE­VAP: Aşa­ğı­da, va­cib di­ye ge­çen hü­küm­ler; farz­dır, şart­tır an­la­mın­da kul­la­nıl­mış­tır: 1- Al­la­hü te­âlâ­nın, ih­san et­ti­ği ni­met­le­re şük­ret­mek va­cib­dir. (Ah­lak-ı ala­i) 2- Re­su­lul­la­hın pey­gam­ber­li­ği­ni işi­te­ne iman et­mek va­cib­dir. (Me­va­hib-i le­dün­ni­ye) 3- Her asır­da ya­şa­yan her mil­le­tin, Re­su­lul­la­ha uy­ma­sı va­cib­dir. (S. Ebe­diy­ye) 4- Se­ma­vi din­le­rin âyet-i ke­ri­me ve­ya ha­dis-i şe­rif­le bil­di­ri­len ve nesh edil­me­yen hü­küm­le­riy­le amel et­mek va­cib­dir. (Tef­sir-i Maz­he­ri) 5- Her­ke­sin sa­na­tı­nın, mes­le­ği­nin il­mi­ni öğ­ren­me­si va­cib­dir. (Kim­ya-i Saa­det) 6- Âyet ve ha­dis­ler­le ke­sin ola­rak bil­di­ril­di ki, na­maz kıl­mak va­cib­dir. (El-mu­va­fa­kat) 7- Gıy­bet­ten sa­kın­mak va­cib­dir. (Me­ka­tib-i şe­ri­fe m.85) 8- Hayz­lı ve­ya ni­fas­lı­nın, kan ke­si­lin­ce gus­let­me­si va­cib­dir. (Fe­ta­va-yı Hin­diy­ye) 9- Düş­man, İs­lam ül­ke­si­ne sal­dı­rın­ca, her­ke­sin sa­vun­ma­sı va­cib olur. (El-ih­ti­yar) 10- Ka­bul ede­ce­ği umu­lan kim­se­ye, emr-i ma­ruf yap­mak va­cib­dir. (Be­ri­ka) 11- Emr-i ma­ru­fu, yu­mu­şak yap­mak da va­cib­dir. (Be­ri­ka) 12- Ha­li­fe-i müs­li­mi­nin se­çip em­ret­ti­ği ic­ti­ha­da gö­re amel et­mek va­cib olur. (Me­cel­le) 13- Ava­mın müc­te­hi­di tak­lit et­me­si [bir mez­he­be uy­ma­sı], va­cib­dir. (Ez-Ze­hi­re lil Ku­ra­fi) 14- Bu­gün her Müs­lü­ma­nın, dört mez­hep­ten bi­rin­de bu­lun­ma­sı va­cib­dir. (Tah­ta­vi) 15- Her müc­te­hi­din ken­di ic­ti­ha­dı­na uy­ma­sı va­cib­dir. (Mek­tu­bat-ı Ma­su­miy­ye 2/36) 16- Nass­lar­da açık­ça bil­di­ri­len emir­le­re uy­mak ve inan­mak va­cib­dir. (Mek­tu­bat-ı Rab­ba­ni 2/36) 17- Rüş­vet ala­nın, al­dı­ğı ma­lı ge­ri ver­me­si va­cib olur. (Redd-ül Muh­tar) 18- Müf­tü­nün müc­te­hid ol­ma­sı va­cib­dir. Mut­lak müc­te­hid ol­ma­yan müf­tü­nün fet­va ver­me­si ha­ram­dır. Bu­nun, sa­de­ce müc­te­hid­le­rin fet­va­la­rı­nı nak­let­me­si ca­iz­dir. (Tuh­fet-ül-ara­bi vel-acem) 19- Ana ba­ba­ya hiz­met et­mek va­cib­dir. (Ha­di­ka) 20- Er­kek ol­sun, ka­dın ol­sun, zi-rah­mi mah­rem ak­ra­ba­yı zi­ya­ret va­cib­dir. (Be­ri­ka) 21- Şa­fi­i'de, sün­net ol­mak va­cib­dir. (İs­lam Ah­la­kı) 22- Pey­gam­ber­le­rin mu­ci­ze gös­ter­me­le­ri va­cib­dir. (Mek­tu­bat-ı Rab­ba­ni 3/86) 23- Bir ma­hal­le­de sa­lih kim­se kal­ma­yıp, fe­sat ve bid'at ar­tın­ca, baş­ka ma­hal­le­ye gö­çüp yer­leş­mek ve­ya böy­le bir şe­hir­den baş­ka şeh­re hic­ret et­mek va­cib olur. (Kenz-i mah­fi) 24- Hay­van ke­ser­ken (Bis­mil­lah) ve­ya (Al­la­hü ek­ber) de­mek va­cib­dir. (İb­ni Âbi­dîn) 25- Han­be­li mez­he­bin­de sö­zün­de dur­mak va­cib, dur­ma­mak ha­ram olur. (İs­lam Ah­la­kı) 26- Es­hab-ı ki­ra­mın hep­si­nin sa­lih ve adil ol­du­ğu­na inan­mak, hiç­bi­ri­ne dil uzat­ma­mak, düş­man­lık et­me­mek, bü­tün Müs­lü­man­la­ra va­cib­dir. (Mi­rat-i kâi­nat) [De­va­mı var] Tel: 0 212 - 454 38 20 www.dinimizislam.com - www.mehmetalidemirbas.com