Abhazya'nın tarihi
Gürcistan'ın yanlış politikası ve kavmiyetçi tavrı, Abazalara Gürcü kültürü aşılama politikası ile Abhazya Gürcistan'dan koptu. Gürcistan ile yeniden bütünleşmesi son derece zordur. Ortada fiili bir durum vardır. Abhazya bağımsızdır. Türkiye'deki Abaza asıllı Türk vatandaşı olanlar Abhazya'dakinin birkaç mislidir. Karadeniz sahilindeki yeni komşu Abhazya dünya siyaset sahnesine çıkmıştır. Abhazya'nın özet tarihini bir iki yazı içinde sizlere arz etmeyi uygun gördüm. Abhazya ile ilgili en eski belge 3200 yıl önce Asur Devletinin kronolojisinde "Abeşla" olarak geçmektedir. 1. ve 2. asırda tarihi belgelerde "Apsil" ve "Abazg" olarak anılmıştır. Roma İmparatorluğunun belgelerinde Apsil ya da Abazg adı ile anılan bu bölgede "Sanig" ve "Misimiy" kavimlerinin yaşadığı belirtilmektedir. "Abaza" ya da "Abhaz" kelimesi "Apsuva", "Apsnı" kavimlerinden gelmektedir. Eski çağlarda Grek ve Roma'nın Orta Çağda ise Bizans'ın bir parçası idi. 2600 yıl önce ise Miletli Grekler bu bögede koloni şehirler kurdular. Koloni şehirler Sohum, Sevasta Polis, Dioskuriya, Oçamçira, Eşera, Pitsunda ve Pitiunt idi. Romalı tarihçi Strabon'un yazdığına göre bu koloni kentlerde 70 milletten insanlar ticaret yapıyordu. Hıristiyanlık ilk çıkışında Abhazya'da görülmeye başladı. Hıristiyanlığın bozulduğu 325 yılındaki İznik toplantısına Pitsunda (Pitiunt) episkopu katıldı. Abhazya'da Hıristiyanlık 6. asırda yayıldı. Ülke, tarihî İpek Yolunun üzerinde idi. Bu yol Abhazya'daki 3 koldan Kafkasya'ya oradan da Çin'e ulaşıyordu. Abhazya 8. asra kadar Bizans ile Sasaniler arasında mücadele alanı oldu. 737 yılında İslam orduları Abhazya'ya girdiler. Sohum'u (Sevastopolisi) fethettiler. Anakopya'ya ilerlediler. 738'de İslam ordusunun başka bir kolu Apsilya'yı fethetti. 780 yılında Abaza prenslikleri tek bir krallık olarak birleşti. Batı Gürcistan'ı krallığa dahil ederek genişlediler. Krallık başkentini Batı Gürcülerin başkenti Kutaisi'ye taşıdılar. Abaza Leon hanedanı ile Gürcü Bagrat hanedanı arasında akrabalık bulunuyordu. 10. asırda Abaza kralının oğlu olmadığı için krallık Gürcü Bagratlara geçti. Krallık Abaza-Gürcü (Kartvel) ismini taşıyordu. 13. asırda bu krallık Moğol istilası ile yıkıldı ve yeniden prensliklere ayrıldı. ..... Not: Kıymetli okuyucularımın Ramazan Bayramını tebrik ederim. Duacıyım, dualarını beklerim...