Açe

Geçmişte Osmanlı ile çok yakın münasebette bulunan Açe, Osmanlının yıkılışı ile birlikte unutuldu. Ancak 2004 yılında son derece büyük "tsunami" felaketi ile kamuoyu yeniden Açe'nin ismini duydu. Ve yalnız Açe değil tsunamiye maruz kalan Güneydoğu Asya ülkelerine en büyük yardımı Türkiye "Kızılay Cemiyeti" ve "İnsani Yardım Vakfı" yaptı. Hatta tsunamiden sonra kendisini Osmanlı Devletinin gönderdiği asker, din adamı ve mühendislerin torunları kabul edenlere Kızılay ve İnsani Yardım Vakfı Türk köyü kurdu. Açe, geçmişte bağımsız bir İslam Devleti idi. Osmanlı Devletinin zayıflaması ile Batı'nın sömürgesi oldu. Açe, adalar ülkesidir. Sumatra Adasının kuzey ucunda ve Malaka Boğazı girişinde jeopolitik öneme haizdir. Ve irili ufaklı 119 adadan ibarettir. Müslüman Arap ve Hintli tüccarların son derece dürüst hallerinin tesiri ile İslamiyete ilgi göstermişler ve hidayete ererek İslamiyetle 9. asırda şereflenmişlerdir. Ülkede 13. asırda İslam sultanlıkları bulunuyordu. Ali Mughagah Şah bu sultanlıkları birleştirerek 1514 yılında Açe İslam Sultanlığı'nı kurdu. Ve İslamiyetin Güneydoğu Asya'da yayılmasında büyük hizmetleri oldu. Sultan İskender Muda, çeşitli ülkelerden din âlimlerini davet etti. Ve bu âlimler vasıtasıyla Endonezya ve Güneydoğu Asya'da İslamiyeti yaydı. Bunun için Açe'ye "Mekke Kapısı" denir. 16. asırda Portekizliler Sumatra Adasına saldırınca Açe Sultanı Alaeddin Riayet Şah, Portekizlilere karşı Kanuni Sultan Süleyman Han'dan yardım istedi. Kanuni, Zigetvar Seferinde idi ve orada şehid oldu. Oğlu 2. Selim Han, Açe'ye silah, cephane, askeri malzeme ve teknik uzmanlar, bol miktarda altın ve din adamları yolladı. Bunlarla birlikte fetva ve hutbe yolladı. 20. asır başlarına kadar bu hutbe cuma namazlarında okundu. Osmanlının gönderdiği uzmanların yerleştiği köylere Türk köyü denildi. Türk uzmanlar Gampung Bitan bölgesinde savunma sanayii ve akademi kurarak Açelileri yetiştirdi. Hollandalılar 1599 yılında Açe'yi işgal maksadıyla bu ülkeye saldırdılar. Açe Sultanlığı bu saldırıyı önledi. Neticede Hollandalılar yenildiler. Hollandalılar 1873'te Açe'ye tekrar savaş ilan ettiler. Savaş 40 yıl sürdü. Açe Sultanı Tunke Muhammed Davud 1903'te vefat edince Hollandalılar Açe'nin bir kısmını ele geçirdiler. Ama Açe'nin iç kısmında bağımsızlık devam etti.