Ayrılmaz parçamız

A -
A +

1.828.418 km kare yüzölçümü ile Asya'nın merkezinde yer alan Doğu Türkistan'ın tarihî ve coğrafî adı; 1876'daki Çin- Mançur istilasından sonra 1884'te "yeni toprak" anlamına gelen "Şincang" olarak değiştirilmiş ve 1949'da vuku bulan komünist Çin işgalinden sonra 1995 yılında "Şincang Uygur Otonom Bölgesi" adıyla bugünkü idari statüsü verilmiştir. Asya'nın kalbi olarak nitelendirilen bu esir ülke; jeopolitik ve stratejik konumu, fiziki coğrafyası, tarihî geçmişi, etnik yapısı, kültür değerleri ve dinî inançları ile Türk- İslam dünyasının ayrılmaz bir parçasıdır. Uluslararası ilişkiler açısından Doğu Türkistan; kuzeyde Rusya, batıda Batı Türkistan'ı oluşturan Kazakistan ve Tacikistan; güneyde, Afganistan, Pakistan, Hindistan ve Tibet; doğuda Çin; kuzeydoğuda Moğolistan ile ortak hududu olması dolayısıyla, Türkistan coğrafyasında çok önemli bir coğrafi yere sahiptir. Uzakdoğu ile Avrupa'yı, Sibirya ile Güney Asya'yı birbirine bağlayan tarihin en eski "İpek Yolu" diye bilinen büyük ticaret yolunun kavşağı durumundadır. M.Ö. 8. yüzyıldan başlayarak 1700'lü yıllara kadar Türk yurtlarına merkezlik yapmış, ancak bu barış ve zenginlik dönemi, 1759 yılında Çin-Mançur istilasıyla son bulmuştur. İlk Çin istilasının vuku bulduğu 1759'dan bu yana Doğu Türkistan Türkleri müstevliye karşı 200'den fazla silahlı ayaklanma yapmış, bu ayaklanmalar neticesinde kısa süreli de olsa Doğu Türkistan Türkleri 3 defa bağımsızlığın lezzetini tatmıştır. Çileli hayat... Çin, Doğu Türkistan üzerinde bilinçli bir politika uygulayarak nüfus dengesini bozmuş, işgal ettiği yıllardaki nüfus dengesi daima Türkler aleyhine gelişmiş, bugün ise tamamen Çin devletinin inisiyatifine bırakılacak duruma gelmiştir. Doğu Türkistan toprakları 1949'dan günümüze dünyada eşi görülmemiş zulüm ve baskıya maruz kalmış, binlerce Doğu Türkistan Türkü mücadelelerini vatanlarından uzakta sürdürmek zorunda kalmıştır. Doğu Türkistan sürgün hükümetinin kurulduğu 14 Eylül 2004 günü Amerikan Parlamento binasında yapılan bir toplantıda yabancı basın merkezleri vasıtasıyla bütün dünyaya ilan edildi. Bu açıklamayı dinleyen gazeteciler arasında Çinliler de vardı. 14 Eylül 2004 günü açıklanan ilk kabinede; cumhurbaşkanı Ahmet İgemberdi, başbakan Enver Yusuf Turani, parlamento başkanı Sultan Mahmut Kaşgarlı idi. Başbakanın iki yardımcısından biri Dimyam Rahmet Avustralya'dan diğeri Hızırbek Gayretullah Türkiye'den seçilmişlerdi. İlk parlamentonun 73 üyesi vardı. Hükümet sözcüsü ve basın yayından sorumlu devlet bakanı İsmail Cengiz idi. Bu parlamento ve kabine 20 Kasım 2004 tarihinde Washington otelinde toplanarak Doğu Türkistan anayasasına son şekli vermiş ve bu anayasayı kabul etmiştir. Bu tarihte kamuoyuna sunulan Doğu Türkistan anayasası, Türkiye Türkçesi, Uygur Türkçesi, İngilizce ve Japonca ve Çince olmak üzere 5 dilde basılmıştır. NOT: Türk Dünyası Tarih Kültür Dergisi'nde İlyas Topsebel'in Doğu Türkistan Sürgün Hükümeti Cumhurbaşkanı ile Doğu Türkistan Davası üzerine bir söyleşi adlı yazısından istifade edilmiştir...

UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.