Makedonya'da son durum

Makedonya'daki çatışmalar şu anda durmuşsa da, her an başlamakla beraber daha da genişlemesi muhtemeldir. Makedonya'da faaliyet gösteren 2 Arnavut partisiyle birlikte Kosova'daki en büyük parti Demokratik Kosova'nın lideri İbrahim Rugova, ayrıca Haşim Thaçi ve Ramuş Haradinay yaptıkları çağrılarda Arnavut gerillaların silahlarını bırakıp evlerine dönmelerini istediler. Çünkü bu liderler Makedonya dağlarından Makedon güçleriyle savaşın kendi davalarına zarar vereceğine inanmaktadırlar. Çünkü bu çatışmalar Kosova'nın bağımsızlık ve devletleşme hızını keser. Makedonya'ya Yunan, Bulgar ve Sırp desteği ile AB ve ABD'nin siyasi desteği, Makedonların ülke nüfusunun en az yüzde 40 olan Müslümanlara yaptığı baskıyı devam ettirmesine yardım edemez. Batı, Makedonların ülkesindeki Müslümanlara ikinci sınıf vatandaş muamelesi yapmasını önlemelidir. Ayrıca Batı yakın münasebetler kurduğu Koştunitsa hükümetine Kosova'yı geri verirse çok yanlış yapar. Savaş Kosova ve Makedonya'da çok şiddetli olur. Batı daima kolay çözümler ve kendi menfaatleri peşindedir. UÇK'nın siyasi sözcüsü Ali Ahmedi, güç kullanımının devam etmesi halinde çatışmaların daha büyük bir alana yayılacağını söyledi ve diyalog istedi. Ahmedi, "Kosova'daki Arnavutlar Makedonya'daki Arnavutlara destek veriyor. Makedonya'nın politikası bir virajın önünde bulunuyor, aradığımız hakları silemezler. Şimdiye kadar kendimizi korumak için çalıştık. Herşeye hazırlıklıydık ve çok kan akmamasını istediğimizi daha önce duyurmuştuk. Geleceğimiz ve huzurumuz iki ayrı devlette olmak değil, birlikte yaşamaktır. Makedonya ve Balkanlar istikrarlı olmazsa, UÇK'nın talep ettiği haklar verilmezse ve Makedon güçleri böyle devam ederse, çatışmalar yayılacaktır, ancak istediğimiz bu değildir. Diyalog için anlaşma, gelecek için yol açılsın" dedi. Osmanlının çekildiği günden bu yana Balkanlar'da huzur bozuldu. Ortadoğu'da olduğu gibi Balkanlar'da da Osmanlının boşluğu doldurulamadı. Makedonya'daki Arnavut Demokratik Partisi'nin lideri Arben Caferi, 80 yıldır kötü muamele gördüklerini ve bu baskıdan bıkmış olduklarını belirtip, Makedon vatandaşlarıyla eşit anayasal hakları talep etti. Makedonya'daki Arnavut gerillaların Makedon ordusunun operasyonlarıyla değil, uluslararası toplumun ve Arnavut liderlerin baskısı ve isteği üzerine çekildiler. "The Washington Post"un 27 Mart 2001 tarihli başyazısında şu yorum yapılmıştır: "Makedon Arnavutları; istihdam, eğitim ve hatta anayasal alanda ayrımcılık noktasında meşru şikayetlere sahip... Ordunun, birçoğu Kosova savaşının gazileri olan Arnavut militanları kalıcı olarak temizlemesi mümkün görünmüyor. Ama çatışmalar sürerse, Bosna ve Kosova'da olduğu gibi sivil halka yayılabilir. Makedonya krizine gerçek bir çözüm, hükümetle ılımlı Arnavut liderliği arasında; azınlık haklarını dair görüşmelerle başlamalı. Traykovski zaman zaman bu gerçeği görüyor ama masaya oturmadan önce "teröristlerle" savaşmaya kararlı. Bu yanlış kararın sonucu bellidir: Makedonyalı Slavlar ile Arnavutlar arasındaki görüşmeler daha zorlu geçecek, hatta uluslararası bir arabulucu gerektirebilecektir. Görüşmeler iyi gitse bile, Balkanlar'da yeni savaşları önlemek için Kosova, Makedonya ve Sırbistan'daki Arnavut nüfus için tatmin edici siyasi çözümler bulunması gerekecektir. Ve bu, Arnavutların koruyucu ve aracı olarak gördükleri ABD'nin aktif müdahalesi olmadan olmaz." AB Dönem Başkanı olan İsveç'in Başbakanı Goran Person, "Tarihin bu kritik alanında Makedonya'nın yanında yer alacağız. Radikalliğin 21. yüzyıl Avrupa'sında yeri olmadığını açıkça belli etmek gerekir" diyerek destek vermiştir. Birleşmiş Milletler verilerine göre Kalkandelen'den 22 bin kişi göç etti. 14 Mart'tan bu yana 1800 kişi Arnavut, 1400 kişi Sırbistan ve Karadağ, 1500 kişi Kosova, Bosna ve Hırvatistan'a göç gitmiş, 18 bin kişi ise Türkiye'ye göç etmiştir. Makedonya'daki ölenlerin cenaze namazının camilerde kılınması yasaklanmıştır. Makedon ordusunun giremediği ama uçak ve topçu atışlarıyla yerle bir edilen Selce köyü harabe halindedir. Makedonya'da fırtına öncesi sessizlik vardır. Üsküp'e göre operasyon hedefine ulaşmıştır. Balkanlar'daki Arnavutlar Osmanlıdan sonra devamlı aldatılmış, baskı görmüştür. Netice: Makedonya'nın savaşı kazanmasının, orta vadede gerekli reformlar yapılmadığı takdirde bir manası olmayacağı ve çatışmaların ilk fırsatta yeniden başlayacağı sürpriz olmayacaktır... İlk gülen Makedonlardır. Ama yakında çok korkunç savaş olabilir!..