Sancak'a ilgi gösterilmelidir!

Karadağ'da yapılan genel seçimlerde çok az farkla, Karadağ'ın bağımsızlığını savunanlar kazanmıştır. Gerçi ABD, AB ve Balkan ülkeleri Karadağ'ın Yugoslavya'dan ayrılmasına karşıdırlar. Çünkü Karadağ referandum yapar ve bağımsızlığını ilân ederse; Balkanlar'da yeniden kan dökülür. Sancak, Karadağ ile Sırbistan arasında bölünmüştür. Sancak'ın Karadağ ve Sırbistan içindeki sınırları muhafaza edilmek yani Sancak, eski ismi ile Yeni Pazar, 1878 Berlin Konferansında kendisine tanınan özerk (otonom) statüye kavuşmak şartıyla, varsın Karadağ Yugoslavya'dan ayrılısın. Ancak Sancak'ın Karadağ içindeki bölümü ile bağımsız olursa; Sancak çok zarar görür. Esasen Sancak 1878-1913 arasında Osmanlıya bağlı özerk bir topluluk idi. 1913 Belgrad Antlaşmasıyla Sancak, Karadağ ve Sırbistan arasında paylaşıldı. 1913 Belgrad Antlaşması hukuken geçersizdir. Bununla beraber Sancak halkı özerk durumundan feragat etmemiştir. Devletler hukukuna göre Sancak'ın 1878 Berlin Antlaşmasıyla tanınan otonom hakkı mahfuzdur. Sancak Milli Meclis Başkanı Dr. Süleyman Ugljanin'in ifadesinde; Sancak, Yugoslavya'nın toprak bütünlüğüne saygılıdır. Yugoslavya'nın parçalanmasında mücadelesi kanuni çerçevede olmuştur. Hedefleri insan hak ve hürriyetlerine sahip olarak, kendi ülkelerinde yaşamaktır. 1913'ten bu yana çok sayıda katliam ve soykırıma maruz kalan Sancak'ta doğan her 8 kişiden 7'si, 1970 yılına kadar tamamı Türkiye'ye, 1970'ten sonra ise çoğunluğu ABD, Almanya, Kanada ve Avustralya'ya göç etmiştir. İstanbul'un sadece Bayrampaşa ve Gaziosmanpaşa ilçelerinde Sancak asıllı insanların sayısı şu andaki Sancak nüfusunun birkaç mislidir. Rahmetli Turgut Özal, 1983'ten ölümüne kadar Sancak'a çok özel ilgi göstermiştir. Hikmet Çetin'in Dışişleri Bakanlığı devrinde Sancak'ın AGİT ve milletlerarası kuruluşlarda üye olmasında yardımcı olmuştur. Turgut Özal'ın vefatından sonra Sancak'a ilgi adeta, buzluğa konulmuştur. Sancak; (Bosna-Hersek, Sırbistan, Kosova, Karadağ ve Arnavutluk) arasındadır. Nüfusu 500 bine yakındır. Yüzde 81'i Müslümandır. Merkezi Yeni Pazar (Novi Pazar)dır. Sancak 1878 tarihine kadar Bosna-Hersek eyaletinin 7 sancağından biri olup, o tarihte ismi (Yeni Pazar) idi. Sancak, Kıbrıs büyüklüğünde olup, 8.867 kilometrekaredir. Bosna'dan sonra feth edilen Sancak, Osmanlı akıncılarının üssü idi. Osmanlılar buralara Konya ve Karaman'dan göçmenler yerleştirdiler. Osmanlıdan gelenler, "teslisi" reddeden (Bogomillerle) kaynaştılar. Boşnak ismi Bosnalı manasındadır. 1878'den bu yana 123 yıl içinde Bosna gibi Sancak da periyodik katliam ve soykırımlara maruz kaldı. Ülkemize 123 yıl içinde Bosna-Hersek, Sancak, Kosova, Arnavutluk ve Makedonya'dan gelen göçmen sayısı 5-7 milyon arasındadır. Sancak ile ilgili antlaşmalar şöyledir: 2 Şubat 1877'de Osmanlı Hükümeti Sancak'ı Bosna'dan ayırdı. 1878 Berlin Kongresinde 4 Temmuz 1878 tarihinde aldığı kararla Sancak, Osmanlı idaresinden otonom statüsü verilmiştir. 21 Nisan 1879 İstanbul-Yeni Pazar Anlaşması ile Sancak Osmanlı sınırları dışında ayrı bir varlık olarak uluslararası alanda yerini aldı. 1913 yılında Belgrad Antlaşması ile Sırbistan ile Karadağ aralarında paylaştılar. Zaten 1876 yılında Venedik'te Sırbistan ve Karadağ; Sancak'ı paylaşmak için anlaşmışlardı. 1918 yılında Sancak bağımsızlığı için çalışanlar öldürüldü ve hapsedildiler. 1938'de 40 bin kişi Sancak'tan Türkiye'ye geldi. Daha sonra İkinci Dünya Savaşında 15 bin kişi geldi. 29 Mart 1945'te Sancak'ın özerkliği (otonom)u yeniden yok edilerek Sırbistan ile Karadağ arasında tekrar paylaşıldı. Siz sevgili okuyucularıma 1945 sonrasını ayrıca inşallah nakledeceğim.