Toryum

Dünyada mevcut, toryum rezervleri 1 milyon 200 bin tondur. Bunun ise 800 bin (789 bin) tonu Türkiye'dedir. Toryumun nükleer santrallerde uranyum yerine kullanılacağı en az 10 yıl önce ispatlandı. Dünyada toryumla çalışan bir nükleer santral henüz yoktur. Sadece prototipler var. Avrupa'nın toryumla çalışan ilk prototip nükleer santralinin 2005'te faaliyete geçeceği tahmin edilmektedir. Protonun toryum çekirdeğiyle çarptırılması neticesinde çok büyük enerji ortaya çıkar. Bu ısı, elektrik enerjisine çevrildiği gibi, büyük bir şehrin (merkezi) ısıtılmasında da kullanılır. Toryum artıklarını radyoaktif olmayan elementlere dönüştürmek mümkün. Doğayı kirletmeyen alternatif bir enerjidir. Toryum nükleer santrallerde kullanıldığında kesinlikle patlama tehlikesi yok. Çernobil gibi nükleer kazası asla olmaz. Toryum kullanıldığı takdirde Türkiye'nin asırlarca enerji meselesi halledilir. Ancak çok uluslu şirketler ele geçirirse sadece avucumuzu yalarız. 800 bin ton toryum Türkiye'nin asırlarca nükleer enerji ihtiyacını karşılar. 21. asırda uranyumun yerini (toryum) ve petrolün yerini (bor) alarak stratejik madde haline gelecektir. Bu madenler de dünyada en fazla bizim ülkemizde bulunmaktadır. Fiziki özellikleri: Toryumu 1828 yılında İsveçli kimyacı J.J. Berzelius bulmuş ve İskandinavların "savaş putu" Thor'un ismini vermiştir. Toryum çok kıymetlidir. Dünyadaki toryumdan elde edilecek enerji uranyum, kömür ve fosil yakıtlardan elde edilecek enerjilerin toplamından fazladır. (1 milyon 200 bin tonun ise 800 bin tonu ülkemizdedir.) Türkiye'de ilk defa toryum üzerinde Mühendis Hüseyin Kaplan Eskişehir ve Sivrihisar'da arazide çadır kurup araştırmış ve haritalar hazırlamıştır. (Bu haritalar bulunmalıdır) Toryum, radyoaktif metalik bir elementtir. (Th) sembolü ile gösterilir. Atom numarası 90 ve atom ağırlığı 232.038'dir. Kurşun yumuşaklığında ve kolay işlenebilen bir metaldir. Özgül ağırlığı 11.71 gr/santimetreküp Erime noktası 1750 santigrat derece. kaynama noktası 3850 santigrat derecedir. Asitlerde ve bazlarda çözünmez. Th 223'ten Th 235'e kadar 13 radyoaktif izotopu vardır. Tabii halde bulunan yegane izotop Th 232'dir. Kullanılışı: Toryumun en çok kullanılan bileşiği Toryumdioksit'tir. Bu da toryum hidroksit veya diğer toryum tuzlarının kızdırılmasıyla ele geçer. Toryumdioksitin kızdırıldığı zaman neşrettiği ışığın önemli kısmı gözle görülebilen sahada olduğundan, toryum Selenit anhidriti ile birlikte aydınlatma gayesiyle kullanılır. 1800'lerin sonunda bu maksatla kullanılmaya başlanmıştır. O zamandan bu yana hem sokak lambalarında hem de elektriksiz mahallerde dahili aydınlatmalarda kullanılmıştır. Toryum-232 atom çekirdeği parçalanabilen metal olmamakla birlikte, nötron absorbsiyonu ile uranyum-233'e dönüştürülebildiğinden önemli bir nükleer enerji kaynağı olur. Çünkü tabiatta uranyumdan daha yaygın olarak bulunur. Metalik toryum, vakum tüpleri için azot ve oksijen giderici olarak kullanılır. Magnezyumla olan hafif ve yüksek sıcaklığa dayanıklı alaşımı roket ve uçakların yapımında kullanılır. Toryum florür yüksek sıcaklık seramiklerinde, toryum oksit nükleer yakıtlarda, tıpta, seramik ve elektronik alet yapımında kullanılır.