İslam büyüklerinin bir özelliği de herkesle iyi geçinmeleridir. Çünkü herkesle iyi geçinmek akıllılık alametidir. Ancak akıllı kimse iyi geçinir. Hadis-i şerifte, "İyi geçinmek aklın başıdır. İyi geçinmek aklın yarısıdır" buyuruldu. Akıllı kimse, iyi insanla zaten iyi geçinir. Kötü insanı da, idare ederek, ona müdarada bulunarak iyi geçinir. Onun düşmanlığını kazanmaz. Fakat müdahene etmez. Hadis-i şerifte, "Allahü teâlâ, farzları emrettiği gibi, müdara etmemi de emretti" buyuruldu. (Müdara, İslamiyet'in dışına çıkmadan, dünyalık vererek gönlünü almaktır. Müdahene, birinin gönlünü alırken, İslamiyet'in dışına çıkmak, dinden taviz vermek günaha girmektir.) Akıllı kimse, müdara ederken tatlı dilli ve güler yüzlü olur. Herkesle müdara ederek sohbet eder. Yani, hep tatlı dilli ve güler yüzlü olur. İyi ve kötü, herkes ile karşılaşınca, böyle davranır. Fakat, kötülere ve sapıklara müdahene etmez, onun sapık yolundan razı olduğunu zan ettirmez. İbrahim Hakkı hazretleri buyuruyor ki: Allahü teâlâ, insanlarla iyi geçinmemizi emrederek hadis-i kudside, "Kötülük edene iyilik eden, gelmeyene giden, uzak durana yaklaşan, yemek vermeyene yemek veren, en üstün olandır. Affedin, ayıp örtün, merhamet edin ki merhamete kavuşun! İnsanlara karşı iyi huylu olanı severim ve insanlara onu sevdiririm" buyurdu. İbn-i Hibbân buyurdu ki: "İnsanlara, sözlerinde ve işlerinde dâima muhalefet edip karşı çıkmak, karşıdakinin kızgınlık ve kin beslemesine sebeb olur. Bu, münâkaşa gibidir. Münâkaşa insana düşmanlık kazandırır. İnsanların sözlerine ve işlerine devamlı muhalefet edip karşı çıkmanın zararı, faydasından çoktur. Zaten insanların birbirine sövüp, çirkin sözler söylemesi de bu gibi davranışlardan ileri gelmektedir. İnsanların birbirine sövüp sayması daha ileri bir seviyeye varınca, öldürme hâdiseleri de doğabilir. İki kişi arasında münâzara ve birbirinin sözüne ve işine karşı çıkma olunca, mutlaka ikisinin de kalbi birbirine karşı bozulup, aralarında bir soğukluk hâsıl olduğu gibi, gizli bir düşmanlık da meydana gelir." > Tel: 0 212 - 454 38 21 www.mehmetoruc.com e-mail: mehmet.oruc@tg.com.tr