Akıllı olmanın alameti

İslam büyükleri akıllı kimselerdi. Bunun için akıllı kimselerle görüşürler, akıllı kimseleri dost edinirlerdi. Onların nezdinde, akıllı olmak çok para kazmak, çok zengin olmak değildi, onlara göre akıllı kimse ise, Allahü teâlânın emrettiklerini yapan, yasakladıklarından kaçan kimseydi. Çünkü, hadis-i şerifte, "Akıllı kimse, nefsine uymaz ve ibadet eder. Ahmak da nefsine uyar, sonra da Allahü teâlânın rahmetini bekler" buyuruldu. Peygamberlerden sonra Allahü teâlâyı en iyi tanıyan, onların vârisi olan âlimler ve onlara yakın olanlardır. Kur'an-ı kerimde de mealen, "Allah'tan, kulları içinde, ancak âlimler korkar" (Fatır 28) buyuruldu. Akıllı insan, nimet sahibinin sevgisini kaybetmekten çok korkar. Ayrıca O'na isyan edip azaba müstahak olmaktan da korkar. Demek ki, Allah korkusu, sevileni kaybetmekten meydana gelen bir korku olduğu gibi, Ona isyan ederek tehlikelere maruz kalmaktan da meydana gelen bir korkudur. Allahü teâlâdan celal sıfatı sebebiyle korkmak, günahı sebebiyle korkmaktan daha üstündür. Sadece günahı sebebi ile korkan kimse, günah işlemeyi bırakınca, "Günahları bıraktığıma göre, artık Allah'tan niçin korkayım" diyebilir. Allah'tan korkan, korkunun gereğini yapan kimse akıllıdır. Çünkü hadis-i şerifte buyuruluyor ki: "Aklın çokluğu, Allah korkusunun çokluğu ile belli olur." Peygamber efendimize sual edildi ki: "Ya Resulallah en âlim kimdir?", "En akıllı olandır", "En çok kim ibadet eder?", "Aklı en çok olan", "En faziletli kimdir?", "Aklı en üstün olandır." Demek ki, ilmi ve ibadeti çok olan daha akıllıdır. Bir kimsenin akıllı olduğu nasıl bilineceği sual edildiğinde Peygamber efendimiz, "Haramlardan daha çok kaçan, hayırlı işlere daha çok koşan daha akıllıdır" buyurdu. İbn-i Hibbân buyurdu ki: "Akıl, insanın doğru ile yanlışı birbirinden ayırabilmesini te'mîn eder. Akıldan daha kıymetli bir sermâye yoktur. Kişinin dîninin kemâli (olgunluğu), aklının kemâline göredir. Kişinin güzel ahlâkı sevmesi, kötü ahlâkı terk etmesi, aklının bulunduğunun alâmetidir. Allahü teâlânın, insanlara ihsân ettiği ni'metlerin en büyüklerinden birisi akıl ni'metidir." > Tel: 0 212 - 454 38 21 www.mehmetoruc.com e-mail: mehmet.oruc@tg.com.tr