Altın kasadaki eskimeyen nasihatler -2-
Dünkü yazımızda adaletiyle meşhur hükümdar Nuşirevan'ın yirmi üç âlimden aldığı yirmi üç nasihatten on dördünü yayınlamıştık. Bu gün de geri kalanlarını veriyoruz... 15- İyilerin ziyâretine rağbet gösteriniz. Salâh sahipleri ile sohbet ediniz. Ölüleri iyilikle yâd ediniz. Dosta ve düşmana nasihatten geri kalmayınız. Ölen babanızın vasiyetini yerine getiriniz. İlim tahsiline hırslı olunuz. İlimsiz bir iş işlemeyiniz. 16- Herkesin sözüne emin olmayınız. Güzel sözleri herkese işittiriniz. Doğru ya da yalana yemîn etmeyiniz. Dünyadan fazla âhiret dostu olunuz. Yetimin malına göz dikmeyiniz. Gençlikte ihtiyarlıktan endişe ediniz. İhtiyarlık ihtiyaçlarını gençlikte hazırlayınız. 17- Kış hazırlığını yazın yapınız. Bugünün işini yarına bırakmayınız. Mütehassıs doktor söylemedikçe şunun bunun sözü ile kan aldırmayınız. 18- Cömertliği âdet edininiz. Bencillikten uzak olunuz. Ehil olmayanların sohbetinde bulunmayınız. Hacetinizi cömertlerden isteyiniz. Borçluları sıkıştırmayınız. Dostlarınızı hatâlarından dolayı îkaz ediniz. 19- Evlâtlarınıza hüner ve sanat öğretiniz. Hâlinizi dosttan ve düşmandan saklı tutunuz. Gizli söyleşilenleri dinlemeyiniz. SÖZLERİNİZİ ÖLÇÜLÜ SÖYLEYİNİZ 20- Emirlerin huzurunda gözlerinizi muhafaza ediniz. Sözlerinizi ölçülü söyleyiniz. 21- Ni'met ve bolluk zamanında dostlarınızı anınız. Düşmanı küçümsemeyiniz. Düşmanın dost görünmesinden endişe ediniz. 22- Emniyet zamanında daha çok korkunuz. Belâ vaktinde sabrediniz. Darlıkta genişlik zamanını hatırlayınız. Genişlikte darlık zamanını düşününüz. Vaatlerinize vefâ gösteriniz. Ümitlileri ümitsiz etmeyiniz. Bir görüşte kimseye aldanmayınız. Başkalarının aybını araştırmayınız. 23- Kendi yükünüzü başkasına yüklemeyiniz. Fena huyluları dost edinmeyiniz. Hak sözü yerden gökten üstün tutunuz. Cenâb-ı Hakka rücû etmeyi en güzel amel biliniz. *** Bir gün geziye çıkmıştı Nûşirevân. Yanında da veziri vardı. Gezerken bakmış ki, yolda çok yaşlı bir dede meyve ağacı dikiyor. Selâm verip der ki adama: - Amca, hayırdır, sen bu yaşa gelmişsin, bu ağacın meyvesini yiyemezsin. Bu ağaç kimbilir kaç sene sonra meyve verecek? Niye bu zahmeti çekiyorsun? - Pâdişâhım, bizden öncekiler dikti biz yedik. Biz de dikelim ki, bizden sonrakiler yesin. Pâdişâh "Zih" der. "Zih" Farsça aferin demek. Sâsânî ananesine göre Pâdişâh "Zih" dediğinde, o kimseye 100 altın verilir, yani bir kese altın. Bunun için ihtiyara 100 altın verilir. Bunun üzerine ihtiyar dede der ki: - Gördünüz mü pâdişâhım, meyveleri şimdiden yemeye başladık. Pâdişâh, bir daha "Zih" der. İhtiyara 100 altın daha verilir. - Allah Allah, her ağaç senede bir defa meyve verir, benimki ise senede iki defa meyve verdi hükümdarım. "Zih" der Nûşirevân, 100 altın daha verilir. Arkasından vezirine der ki: - Vezirim hemen buradan uzaklaşalım. Bu ihtiyar çok yaman. Burada fazla kalırsak, hazînede altın kalmayacak. KOMÜNİZMİN FİKİR BABASINI ÖLDÜRDÜ Nûşirevân, Sâsânî Devletinin hükümdarı idi. Peygamber efendimiz zamanında yaşamış, ancak Peygamber efendimizin peygamberliğini tebliğe başlamadan önce vefât ettiği için O'nun ümmetinden olmakla şereflenememişti. Nasıl ki, Hâtim-i Tâi cömertliği ile meşhur olmuşsa, bu hükümdar da adâleti ile meşhur olmuştu. Bunun için kendisine, Nûşirevân-i âdil de denilmektedir. Peygamber efendimiz bunun için, "Ben âdil sultan zamanında dünyaya geldim" buyurmuştur. Vefat ettiğinde Peygamber Efendimiz 22 yaşında idi. İran'da Mejdek adında, peygamber olduğunu söyleyen bir kimse, yeni bir din uydurarak, mal ve kadın ortaklığını her yere yaymıştı. Mülkiyet hakkını yasaklamıştı. Komünistliği daha o zaman İran'a yerleştirmişti. İran'ın sosyal hayatını ve ahlakını altüst etmişti. İran Şahı Kubad, buna inandı ise de, oğlu Nuşirevan, bunu seksen bin adamı ile birlikte öldürdü. Nûşirevân, âdil idâresinin yanında, komünizmin fikir babası, Mejdek'i de öldürdüğü için insanlığa büyük hizmeti olmuştur. 43 sene saltanatta bulundu...