Zahirde aynı gibi görünse de, Eshabı kiramın ve onların yolunda olan İslam büyüklerinin ibadetleri, sadakaları diğerlerinkinden farklı idi; dereceleri çok yüksek idi. Nitekim, peygamber efendimiz, "Uhud Dağı kadar altın sadaka verseniz, Eshabımın bir avuç arpa sadakalarının sevabı kadar olamaz!" buyurmuştur. Tutulan oruçlar da böyledir. Avamın tuttuğu ile havasın yani seçilmişlerin tuttukları faklıdır. İmam-ı Gazali hazretleri buyurdu ki: Üç türlü oruç vardır: Birincisi avamın, yani ictihad makamına yükselmeyenlerin orucudur. Zamanımızdaki bütün hocaların, imamların, hafızların, müftilerin, vaizlerin ve bütün Müslümanların oruçları bu birinci derecededir. Bunların oruçları, vücuda bir şey girmekle, yani gıda veya deva sokmakla ve cinsi mübaşeretle bozulur. İkinci derece, havasın yani müçtehidlerin orucudur. Bunların orucu, herhangi bir azanın günah işlemesiyle bozulur. Mesela, gıybet, yalan, söz taşımak, namahreme bakmak ile bozulur. Bazı âlimler, bunların avam orucunu da bozacağını bildirmiş ise de, Hanefi mezhebinde, bunlar avam için yalnız mekruhtur. Hadis-i şerifi, "Orucun sevabını yok eder" manasına almıştır. Yani bunlar, orucun sıhhatini değil, kemalini giderir. Üçüncü derece de, Ehassülhavas orucudur ki, bunların orucu, Allahü tealadan başka bir şeyin kalbe girmesi ile bozulur. İslam büyükleri ramazan ayını, diğer aylardan farklı görürlerdi. Bu aya ayrı bir hürmet gösterirlerdi. A'meş yani, Süleymân bin Mihrân hazretleri buyurdu ki: "Ramazan ayında yapılan ibâdetler, gelecek ramazana kadar, hac zamânında yapılan ibâdetler, gelecek hac zamânına kadar, cemâatle kılınan cumâ namazı gelecek cumâya kadar, cemâatle kılınan vakit namazı da ondan sonraki vakit namazına kadar işlenen günahlara keffârettir. Ama büyük günah işlememek şartıyla." Hazret-i A'meş, hadîs ilminde hâfız (yüz bin hadîs-i şerîfi râvileri ile birlikte ezberlemişti). İlmi ve fazîleti çok yüksekti. İlminin çokluğu sebebiyle kendisine "Allâmet-ül-İslâm"; Sıdkı, doğruluğu dolayısıyla da "Mushaf" denilmiştir... Tel: 0 212 - 454 38 21 www.mehmetoruc.com e-mail: mehmet.oruc@tg.com.tr