"Birini râzı edersen, öteki gücenir"

Büyük İslam alimi İmam-ı Rabbani hazretleri, bir talebesine yaptığı "Mühim nasihatında" buyuruyor ki: Yavrum! Allahü teâlâ, seni ve hepimizi, Muhammed aleyhisselamın parlak olan yolunda yürümekle şereflendirsin! Yavrum! Bu dünya, imtihan yeridir. Dünyanın görünüşü, yalancı yaldızlarla süslüdür. Kötü kadına benzer. Yüzünü saçlar, kaşlar, ben ile boyamışlardır. Görünüşü tatlıdır. Taze, güzel, körpe sanılır. Fakat aslında, güzel koku sürülmüş bir ölü gibidir. Sanki bir leştir ve böcekler, akrepler dolu bir çöplüktür. Su gibi görünen bir serâbdır. Zehir karıştırılmış şeker gibidir. Aslı harâptır, elde kalmaz. Kendini sevenlere, arkasına takılanlara, hiç acımayıp, en kötü şeyleri yapar. Ona tutulan akılsızdır, büyülenmiştir. Âşıkları delidir, aldatılmıştır. Onun görünüşüne aldanan, sonsuz felâkete düşer. Tadına, güzelliğine bakan nihâyetsiz pişmânlık çeker. Server-i kâinât buyurdu ki, "Dünya ile âhıret birbirinin zıddıdır, birbirine uymaz. Birini râzı edersen, öteki gücenir". Demek ki, bir kimse, dünyayı razı ederse, âhiret ondan gücenir. Yani, âhirette, eline bir şey geçmez. Allahü teâlâ, bizi ve sizi, dünyaya düşkün olmaktan ve dünyayı ele geçirmek için insanlık vazîfelerini çiğneyenleri sevmekten muhâfaza eylesin! Yavrum! Bu, pek kötü olduğunu anladığın dünya, nedir biliyor musun? Dünya, seni, Allahü teâlâdan uzaklaştıran şeyler demektir. Kadın, çocuk, mal, rütbe, mevkı' düşüncesi, Allahü teâlâyı unutturacak kadar aşırı olursa, dünya olur. Çalgılar, oyunlar, "Mâlâ-yani" ile, yani fâidesiz, boş şeylerle vakit geçirmek, hep bunun için dünya demektir. Âhirete fâidesi olmayan ilimler de, hep dünyadır. Hesap, hendese yanî matematik ve geometri, astronomi, mantık, eğer Allahü teâlânın gösterdiği yerlerde, insanlara hizmet etmek için kullanılmazsa bunlarla uğraşmak, boşuna vakit öldürmek olur ve dünya olur. Bu bilgileri bütün derinliği ile, incelikleri ile okumak, yalnız başına işe yarasaydı, eski Yunan felsefecileri (ve son zamanlardaki Avrupa'nın, Amerika'nın fen adamları, mütehassısları) saâdet yolunu bulur, âhiretteki ebedî azaptan kurtulurlardı!