"Cömertlere yumuşak davranırım"

Şiblî hazretleri ölümü ânında adamlarından bâzıları yanına girerek ona şehâdet kelimesini telkîn ettiklerinde, şu meâlde konuştu: "Bir beyt ki içinde sen varsın, artık oranın ışığa ihtiyacı yoktur." "İnsanlar hüccet ve delilleri ile geldikleri vakit, bizim hüccetimiz sensin." "Senden yardım istediğim vakit, Allah bana yardım etsin." Ebû'l-Abbâs bin Atâ, Cüneydi Bağdadi'nin yanına girdi. Hazret can çekişiyordu. Ona selâm verdi. Selâmını geç aldı ve: "Beni mâzur gör, virdim ile meşgul idim" dedi. Sonra kıbleye dönerek tekbir aldı ve vefât etti.. Ölüm döşeğinde yatan Kettânî'ye: "Ne gibi amelin var?" diye sorduklarında, "ölümüm yakın olmasa size amelimden bahsetmezdim. Ama mâdemki ölmek üzereyim, söyleyeyim. Tam kırk yıl kalbimin kapısını bekledim. Ne zaman Allah'tan başka bir şey kalbime girmek istedi ise onu hemen kovdum" demiştir. Mu'temir diyor ki: "Hıkem bin Abdülmelik'in ölüm esnasında yanında bulunanlardan biri idim. "Allah'ım, bu şöyle böyle, iyi bir insan idi. Sen bunun ölüm acısını kolaylaştır" diye duâ ettim. Bir müddet sonra ayıldı ve: "O duâyı yapan kim?" diye sordu. Ben de: "O duâyı ben yaptım" dedim. Bunun üzerine dedi ki: Azrâil bana, "Ben her cömerde karşı rıfk ile davranırım" dedi ve sonra da öldü. Yûsuf bin El-Esbât ölüm döşeğinde yattığı vakit, Huzeyfe ziyâretine gitti ve onu fazla ıztırap içinde gördü. "Şimdi feryâd ü figan zamanı mı dır?" deyince, Yûsuf, "Ne yapayım, vallahi yapmış olduğum amelleri sıdk u ihlâs ile yapıp yapmadığımı bilemiyorum, ona ağlarım" dedi. Huzeyfe: "Şu sâlih adama bakın, amelindeki ihlâsından korkuyor" dedi. Ahmed Megazilî diyor ki: "Suffa adamlarından ihtiyar bir malûlün ziyaretine gittim, ölüm döşeğinde idi. Allahü teâlâya hitâben: "Bana dilediğin gibi muamele etmeye muktedirsin, bana rıfk ile muâmele et yâ Rab" diyordu. Ölümü esnâsında Şeyh'in biri Memşâdü'd-Dînûrî'nin yanına gitti ve: "Allah sana iyi muâmelede bulunsun" diye duâ etti. Bunun üzerine Memşad gülümseyerek: "Otuz yıl önce Cennet bütün varlığı ile bana arzedildi ve fakat ben ona iltifat etmedim" dedi. Yine Rüveyme ölümü esnasında kendisine şehâdeti telkîn ettikleri vakit, "Zâten ben ondan başkasını söyleyemem" dedi.