Dînin temeli nasîhattir

Kötü huy olan hased ne kadar zararlıysa, bunun zıddı olan "Nasîhat" etmek de o kadar faydalıdır. Nasihat, Allahü teâlânın bir kimseye verdiği nimetin onda kalarak, dînine ve dünyasına faydalı olmasını istemek demektir. Nasîhat etmek, bütün Müslümanlara vâcibdir. Hadîs-i şerifte, "Hayıra sebep olana, bunu yapanın ecri kadar sevap verilir" ve "Kendi için istediğini din kardeşi için de istemiyen kimse, iman etmiş olmaz" ve "Dînin temeli nasîhattir" buyuruldu. Nasîhat vermek demek, Allahü teâlânın var olduğunu, bir olduğunu, bütün kemâl ve cemâl sıfatlarının Onda bulunduğunu, Ona lâyık olmıyan sıfatların, ayıbların, kusurların Onda bulunmadığını, hâlis niyyet ile Ona ibâdet etmek lâzım olduğunu, gücü yettiği kadar Onun rızâsını almağa çalışılmasını, Ona isyân edilmemesini, Onun dostlarına muhabbet, düşmanlarına muhâlefet edilmesini, Ona itaat edenleri sevmeği ve isyân edenleri sevmemeği, nimetlerini saymayı ve bunlara şükür etmeği, bütün mahlûklarına şefkat ve merhamet etmeği, Onda bulunmıyan sıfatları Ona söylememeyi bildirmek, Allahü teâlâ için nasîhat etmek olur. Şükür etmek, Allahü teâlânın gönderdiği nimetleri İslâmiyete uygun kullanmak demektir. Kur'ân-ı kerîmde bildirilenlere inanmağı, emir edilenleri yapmağı, kendi aklı ile, görüşü ile uydurma tercümeler yapmamağı, Onu çok ve doğru olarak okumağı, Ona abdestsiz el sürmek câiz olmadığını, insanlara bildirmek, Kur'ân-ı kerîm için nasîhat etmek olur. Muhammed aleyhisselâmın bildirdiklerinin hepsine inanmak lâzım olduğunu, Ona ve ismine hurmet etmeği, Onun sünnetlerini yapmağı ve yaymağı, Onun güzel ahlâkı ile huylanmağı, Âlini ve Eshâbını ve ümmetini sevmeği bildirmek, Resûlullah için nasîhat etmek olur. Onun dînine uymakta, ibâdet yapmakta kendilerine hürriyet veren hükûmetlere yardım etmek, onlara doğruyu bildirmek, Müslümanların hakkını gözetmelerini bildirmek, onlara isyân etmemek, kanûnlarına karşı gelmemek, onların İslâmiyete ve insanlara hizmet etmeleri için duâ etmek, silâh ile kimseye saldırmamak, zulüm ve haksızlık yaptıklarında da isyân etmeyip, tatlılıkla onları doğru yola, adâlete getirmek, onlara yaltakçılık yapmamak, doğru yoldan ayrılmalarına sebep olmamak ve Ehl-i sünnet âlimlerinin fıkıh kitaplarına, ilmihâl kitaplarına ve ahlâk kitaplarına uymak lâzım olduğunu bildirmek, devlet için nasîhat yapmak olur.