İslam büyükleri, dost kazanmak zor olduğu için, kazanılmış dostların kıymetini bilirler, dostluğa zarar verecek, zedeleyecek davranışlardan kaçınırlardı. İmam-ı Cafer-i Sadık hazretleri buyurdu ki: "Arkadaşlarımdan bana en çok ağırlık vereni benim için külfete giren ve bu suretle kendisinden çekindiğim kimsedir. Yalnız iken nasılsam, onunla beraber bulunduğum zaman da davranışımı değiştirmediğim kimseyi çok severim." Hazreti Ali buyurdu ki: "Dostların kötüsü, senin için külfete giren, seni özür dilemeye mecbur bırakandır." Fudayl bin İyad buyurdu ki: İki arkadaşın aralarının açılması, fuzuli külfetler yüzündendir. Ziyaretine gittiği arkadaşı, lüzumsuz bir sürü külfete girince, insan bir daha ziyaretine gitmez. Cüneyd-i Bağdadi buyurdu ki: "İki arkadaştan birinin diğerinden çekinmesi, mutlaka birinin kusurundandır." İyi huylu olmak için ve iyi ahlâkını muhâfaza edebilmek için, sâlih kimselerle, iyi huylularla arkadaşlık etmelidir. İnsanın ahlâkı, arkadaşının huyu gibi olur. Ahlâk, hastalık gibi sârîdir. Kötü huylu ile arkadaşlık etmemelidir. Ebû Zer hazretleri, "Yalnızlık kötü arkadaştan, iyi arkadaş da yalnızlıktan iyidir" buyurdu. Hâlid bin Saffan hazretleri de, "İnsanlar arasında en âcizi dost bulamayandır. Bundan daha âcizi, bulduğu dostu kaybedendir" sözleriyle dikkatlerimizi iyi arkadaş üzerine çekmişlerdir. Şeyh Sa'dî meşhur eseri Gülistan'da, arkadaş bahsi ile ilgili şu nükteyi nakleder: Hazreti Lût'un hanımı kötülerle arkadaş olduğu için, hânedân-ı nübüvvetten olmak şerefini kaybetti. Hâlbuki Eshâb-ı Kehf'in köpeği birkaç gün iyilerin arkasına düştü, ebedî şeref kazandı. Abdülhakîm-i Arvâsî hazretleri buyurdu ki: "Veba, çok bulaşıcı bir hastalıktır. Buna rağmen, sağlam bir kimse, vebalı bir hasta ile aynı odada kalsalar, aynı yatakta yatsalar, aynı kaptan yemek yeseler, bu şekilde yedi sene kalsalar sağlam kimseye hastalık geçmeme ihtimali vardır. Ancak, güzel huylu bir kimse, kötü huylu kimsenin kaldığı bitişik odada bir akşam bile kalsa sağlam kimseye kötülük, zulmet geçmeme ihtimali yoktur." Tel: 0 212 - 454 38 21 www.mehmetoruc.com e-mail: mehmet.oruc@tg.com.tr