Dünya ve âhiret huzuru için

Allahü teâlânın emirlerine "Farz" denir. Yasak ettiği şeylere "Haram" denir. Farzlara ve haramlara "İslâmiyet" denir. İslâmiyete uymıyan şeyi yapmağa "Günah işlemek" denir. Günah işlemekle insan kâfir olmaz. Günah olduğuna önem verilmezse, küfür olur. İbâdet yapmanın lâzım olduğuna ve günahdan sakınmak lâzım olduğuna inanmamak küfür olur. Bir velînin, aynı gün ve aynı saatte, çeşitli memleketlerde görüldüğünü söylemenin câiz olduğu bildirilmiştir. Büyük âlim Ömer Nesefî "rahime-hullahü teâlâ", Allahü teâlânın evliyâsına, âdetini, kanûnlarını bozarak (kerâmet) vermesi câizdir, demiştir. Câhile "İman nedir, İslâm nedir?" gibi sorulmamalı. Bunların cevapları söylenip, böyle midir, demelidir. Evlenecek gençlere de böyle sormalıdır. Birisinde küfre sebep olan sözler ve hareketler görülünce, kâfir dememeli, küfrü irâde ettiği, ahkâm-ı islâmiyyeye ehemmiyyet vermediği anlaşılmadıkça, sû-i zan etmemelidir. Bir kimseyi haksız olarak döven veya öldüren zâlime, "iyi yaptın, bunu hak etmişti" demek küfür olur. Yalan olarak, "Allah biliyor ki, seni çocuğumdan çok seviyorum" demek küfür olur. Vazîfe olduğuna inanmıyarak, ehemmiyyet vermiyerek, hafîf görerek namaz kılmamak, oruç tutmamak, zekât vermemek, küfür olur. Allahın rahmetinden ümîdini kesmek küfürdür. Kat'î olarak bilinen haramlardan birine helâl demek de küfür olur. Ezân, câmi, fıkh kitapları gibi İslâmiyetin kıymet verdiği şeyleri aşağılamak, küfür olur. Abdestsiz olduğunu veya namaz vaktinin gelmediğini bildiği hâlde, namaz kılmak, bildiği hâlde kıbleden başka tarafa dönerek kılmak küfür olur. Bir Müslümanı kötülemek için, kâfir demek küfür olmaz. Kâfir olmasını isteyerek söylemenin küfür olacağı yukarıda bildirilmiştir. Allahü teâlâ çok merhametli olduğu için, "Cehenneme girmeğe sebep olan şeyleri yapmayınız! Onun ateşi çok şiddetlidir. Dayanamazsınız!" diyerek, kullarına tekrâr tekrâr haber verdi. Sonsuz olan Cennet nimetlerine kavuşturacak şeyleri yaparak, islâmiyete uyarak dünyada ve âhırette râhat ve mes'ûd yaşamağa da'vet etti. Bu da'veti beğenip seçmeleri için, insanlara akıl ve irâde, ihtiyâr nimetlerini de verdi. Bu daveti kabul edip, iman eden, dinin emir ve yasaklarını yerine getiren sonsuz olarak Cennette kalacaktır. Kabul etmeyen de sonsuz olarak Cehennemde kalacaktır. Müslüman olmayanın da Cennete gireceğini söyleyen dinden çıkar.