"Hilâfete lâyık bunlardır"

Bir Yahudi olan Ebû Lü'lü, Mugîre tebnî Şûbe'nin kölesi idi. Efendisini Hazreti Ömer'e gelip şikâyet etti: Efendim benden haddimden fazla harc ister, dedi. Hazreti Ömer buyurdu ki: Ne miktar ister? Dedi ki: Her gün iki dirhem, ister. Hazreti Ömer buyurdu ki: Ne sanat bilirsin? Birkaçını saydı. Hazreti Ömer buyurdu ki: Bu sanatlar ile bu kadar harc çok değildir. Sonra, işittim ki, sen yel değirmeni yaparmışsın. Benim için de bir yel değirmeni yapsan. Bunun üzerine Ebû Lü'lü dedi ki: Senin için bir yel değirmeni yapayım ki, şarkta ve garbda onu söyleyeler!.. Hazreti Ömer Mecliste olanlara buyurdular ki: Bu kâfir beni katletmek istediğini söylüyor. Eğer böyle demek istiyor ise, onu ortadan kalkması için emredin, dediler. Buyurdu ki: Katilden önce kısâs olmaz. Yahudi Ebû Lü'lü, Hazreti Ömer'i öldürmek için fırsatı gözetti. Bir gün sabah namazını edâ ederken, fırsat bulup, altı yerinden yaraladı. Benî Esed kabîlesinden bir er Ebû Lü'lü'ye bir ok atıp, yıktı. Birisi de bıçak ile boğazlayıp, öldürdü. Hazreti Ömer Abdürrahmân bin Avf'a emretti. O imâmlık yaptı. Sonra Sahâbe-i güzîn'i toplayıp, buyurdu ki: Siz mi Ebû Lü'lüye benim katlimi emrettiniz? Hepsi, hâşâ bizim haberimiz yoktur, diye yemin ettiler. Hazreti Ömer dedi ki: Elhamdülillah ki, ben bu ümmetin, katlettiği kimse olmadım. Çok şükür beni öldürmek isteyen bir Müslüman değil. Hilâfet emrini Şûrâya havâle etti. Diri iken ve ölü iken hilâfetin benim üzerimde olmasını istemem. Âşere-i mübeşşereden altı serveri, müşâvereye tayîn buyurdular ki, hilâfete lâyık bunlardır. Lâkin, her birinde bir husûs müşâhede ederim. Onların birini diğerine tercih edemem. O altı serverin biri Osmân bin Affân ve biri Alîyül mürtedâ ve biri Talha ve biri Zübeyr ve biri Sa'd bin Ebî Vakkâs ve biri Abdürrahmân bin Avf idi. Sa'îd bin Zeyd hazretleri hayatta idiler. Lâkin Hazreti Ömer onu müşâvereye dâhil kılmadılar. Zîrâ amcası oğlu ve eniştesi idi. Ammâ Ebû Ubeyde bin Cerrâh hazretleri âhiret âlemine göçmüşler idi. Onların hakkında buyurdular ki: Eğer Ebû Ubeyde hayatta olaydı, onu halife tayîn ederdim. Zîrâ Resûlullah ona "Ümmetin emîni" buyurmuştu. Altı server aralarından birini hilâfete tayîn etsinler. Bütün Sahâbe-i güzîn de o kimseyi halife bilip, ona mutî' olurlar.