Huyun terbiye edilmesi gerekir

İmam-ı Gazali hazretleri buyurdu ki: İnsanoğlu hayatta oldukça onun şehveti de öfkesi de devam edecektir. Bunun gibi dünya bağlılığı ve diğer sıfatları ortadan kalkmaz. Bazıları bunları yok edince kötülüklerden de kurtulmuş olur, diyorlar. Halbuki bunlar olmayınca hayat da olmaz. İnsan hayatının devamı şehvet arzusu ile mümkündür. Eğer cinsî arzu, şehvet kesilirse nesil son bulur. Eğer yemek şehveti, arzusu kesilirse, açlıktan ölür insanoğlu helak olur. Eğer öfke tamamen ortadan kalkarsa, cihad yapamaz, çoluk çocuğunu koruyamaz. Madem ki şehvetin aslı kalıcıdır, ona ihtiyaç var, o halde bunu, terbiye edip meşru şekilde kullanmak lazımdır. Yine insanoğlunu dünyada olduğu müddetçe dünyalıklara sahip olmak zorundadır, bu zorunluluk onu mal edinmeye sevk edecektir. İnsanoğlunun, dünyalıkların birer vasıta olduğunu, gerçek gayenin ahiret ve ahiret hayatı olduğunu düşünüp dünyayı gaye edinmek tehlikesinden kurtulması gerekir. Öfke için de bu durum söz konusudur. Öfke sıfatından gaye, kendisini, çoluk çocuğunu korumaktır. Allahü teâlâ Feth sûresinin 29. ayetinde, "Kâfirlere karşı şiddetli ve aralarında merhametlidirler" buyurmuştur. Allahü teâlâ Müslümanları şiddetle vasıflandırmıştır. Oysa şiddet ancak öfkeden doğup meydana gelir. Eğer öfke tamamen ortadan kalkarsa, cihad, da kalkar. Peygamberler bile şehvet ve öfkeden tamamen sıyrılmamışlardır. Zira Hazreti Peygamber şöyle buyurmuştur: "Ben sadece bir beşerim. Beşerin öfkelendiği gibi öfkelenirim." Resulullah Efendimiz huzurunda hoşuna gitmeyen bir şey konuşulduğu zaman, mübarek yanakları kıpkırmızı kesilecek derecede öfkelenirdi. Fakat hakikatten başkasını söylemezdi. Hazreti Peygamberin öfkesi, onu hakikatin çerçevesinden çıkarmazdı ve nitekim Allahü teâlâ şöyle buyurmuştur: "Öfkelerini yutanlar, insanların kusurlarını bağışlayanlar." (Âli İmran/134) Dikkat edilirse, Allahü teâlâ 'Öfkelerini kaybedenler' buyurmamıştır. Bu bakımdan öfke ve şehveti normal sınırda tutmak, akla galip gelmeyecek şekilde onları terbiye etmek, hatta onları aklın himayesi altına almak, aklı onlara hâkim kılmak mümkündür. Huyun terbiye edilmesi de zaten budur. Tel: 0 212 - 454 38 21 www.mehmetoruc.com e-mail: mehmet.oruc@tg.com.tr