İbrahim aleyhisselâmın dini

İbrahim aleyhisselâmın dini Hanîf dinidir. Hanîf kelimesi, yanlış ve sapık olan şeye hiç dalmadan, doğruya yönelen manasına gelmektedir. İslâmiyetten önce putlara tapmayan, putperestlerden bu hususta ayrılan, hac yapan, sünnet olan, kısacası; Allahü teâlâya iman edip şirkten uzak duranlar demektir. Ümeyye bin Ebu Said ile İslâmiyetten önce Arabistan'daki hatiplerin meşhurlarından olan ve herkesi İbrahim aleyhisselâmın dinine çağıran Kus bin Saide bunlardandır. Kus bin Saide, İslâmiyetin gelmesine yakın bir zamanda, Ukaz Panayırında okuduğu bir hutbesinde dedi ki: "Yemin ederim ki, Allahın indinde bir din vardır. Şimdi bulunduğunuz dinden daha sevimlidir. Ayrıca gelmesi yaklaşan bir peygamberin gölgesi başınız üstüne düştü. Ona iman eden bahtlı kişiye ne mutlu! Vay ona isyan ve muhalefet eden talihsizlere ve yazıklar olsun ömürlerini gaflette geçiren ümmetlere!" Böylece insanlara, gelecek olan âhir zaman peygamberini müjdelemiştir. İbrahim aleyhisselâm için Kur'an-ı kerimde "Hanîf" buyurulması, bâtıla değil, hakka yönelmesi sebebiyledir. Yani Keldânî kavminin taptığı putlara asla tapmayıp, onları tahkir edip, Allahü teâlâya ibâdet ettiği içindir. Hanîf olmak; dinde istikamet üzere olmak demektir. İstikamet ise, yalnız Allahü teâlâya yönelmek ve sadece Allahü teâlâyı Rab bilip, bütün işlerinde, Onun emrine tâbi olup, bu istikâmette yürümektir. Hanîf, dinî tabir olarak da; kendisinde eğrilik bulunmayan, dosdoğru olan din manasınadır. Daha çok İbrahim aleyhisselâmın milleti ve müşrikliğin zıddı olarak bildirilmiştir. Hanîfler, tevhid ve ihlas ile, dinde istikamet üzeredir. Nitekim Beyyine suresi 5. âyet-i kerimesinde mealen buyuruldu ki: "Onlar, kitaplarında, Hanîfler olarak bâtıl itikad ve dinlerden yüz çevirip, yalnız Allahü teâlâya ihlas ile ibâdet etmek, farz namazları vaktinde kılmak, zekâtı mahalline vermekle emrolundular." Kısacası Hanîflik, İbrahim aleyhisselâmın dininin esas vasfıdır. Bununla beraber, bu husus, yalnız ona mahsus değildir. Hanîflik, umumiyetle müşrikliğin, Allahü teâlâya, şirk, ortak koşmanın zıddı olarak, bütün peygamberlerin bildirdikleri tek bir imanın, yalnız Allahü teâlâya iman ve ibâdet etmenin adıdır. Hanîfler; şirk olan bütün bâtıl inanışlardan uzak durmayı şiar edinir, sadece Allahü teâlâya iman ve ibâdete çağırır ve hakkın mücadelesini verir, peygamberlerin yolunda giderler.