İl­ham ve ves­ve­se

Mu­ham­med Ha­di­mi haz­ret­le­ri bu­yur­du ki: Al­la­hü teâ­lâ, her­ke­sin kal­bi­ne bir me­lek va­zi­fe­len­dir­miş­tir. Bu me­lek, in­sa­na iyi dü­şün­ce­ler (il­ham) eder. Şey­tan da, in­sa­nın kal­bi­ne kö­tü dü­şün­ce­ler, (ves­ve­se) ge­ti­rir. He­lal yi­yen kim­se, il­ham ile ves­ve­se­yi bir­bi­rin­den ayı­rır. Ha­ram yi­yen­ler ayı­ra­maz. İn­sa­nın nef­si de, kal­bi­ne kö­tü dü­şün­ce­ler ge­ti­rir. İl­ham ve ves­ve­se de­vam­lı ol­maz. Nef­sin ar­zu­la­rı ise, de­vam­lı­dır ve git­tik­çe ar­tar. Ves­ve­se, du­a ede­rek, zi­kir ede­rek aza­lır ve yok olur. Nef­sin ar­zu­la­rı ise, an­cak kuv­vet­li (mü­ca­he­de) ile aza­lır, yok olur. Şey­tan, kö­pek gi­bi­dir. Kö­pek ko­va­la­yın­ca ka­çar ise de, baş­ka ta­raf­tan yi­ne ge­lir. Ne­fis, kap­lan gi­bi­dir. Sal­dır­ma­sı, an­cak öl­dür­mek­le bi­ter. İn­san, şey­ta­nın bir ves­ve­se­si­ne uy­maz­sa, bun­dan vaz­ge­çer. Baş­ka ves­ve­se­ye baş­lar. Nef­si em­ma­re, dai­ma za­rar­lı şey­ler is­ter. Şey­tan ise, çok ha­yır­lı işe ma­ni ol­mak için, az ha­yır­lı olan şe­yi de ves­ve­se ya­par. Bü­yük gü­na­ha sü­rük­le­mek için, kü­çük ha­yır yap­ma­yı da ves­ve­se eder. Şey­ta­nın ves­ve­se­si olan ha­yır­lı iş, in­sa­na tat­lı ge­lir ve ace­le ile yap­mak is­ter. Bu­nun için, ha­di­si şe­rif­te, "Ace­le et­mek, şey­tan­dan­dır" bu­yu­rul­du. İl­ham olu­nan ha­yır, Al­la­hü te­ala­nın kor­ku­su ile ve ya­vaş ya­vaş ya­pı­lır ve so­nu dü­şü­nü­lür. Bir ha­dis­te, "Me­lek­ten ge­len il­ham, İs­la­mi­yet'e uy­gun olur. Şey­tan­dan ge­len ves­ve­se İs­la­mi­yet'ten ay­rıl­ma­ya se­bep olur" bu­yu­rul­du. İn­san, il­ham olu­nan şey­le­ri yap­ma­lı. Ves­ve­se­yi yap­ma­mak için mü­ca­de­le et­me­li, ça­lış­ma­lı­dır. Nef­se uyan kim­se ves­ve­se­le­re tâ­bi olur. Nef­sin ar­zu­la­rı­na uy­ma­ya­nın, il­ha­ma uy­ma­sı ko­lay olur. Bir ha­di­si şe­rif­te, "Şey­tan, kal­be ves­ve­se ve­rir. Al­la­hın is­mi zi­kir edi­lin­ce, söy­le­nin­ce ka­çar. Söy­len­mez­se ves­ve­se­le­ri­ne de­vam eder" bu­yu­rul­du. Kal­be ge­len şe­yin cin­si­ni an­la­mak için, İs­la­mi­yet'e uy­gun olup ol­ma­dı­ğı­na ba­kı­lır. Böy­le an­la­şı­la­maz­sa, sa­lih olan bir âli­me so­ru­lur. Sa­lih ol­ma­yan, di­ni dün­ya ka­zanç­la­rı­na alet eden kö­tü din ada­mı­na so­rul­maz. Kal­be ge­len ha­tı­ra, nef­se acı ge­lir­se, ha­yır ol­du­ğu an­la­şı­lır. Tat­lı ge­lir, he­men yap­mak is­ter­se, şer ol­du­ğu an­la­şı­lır... > Tel: 0 212 - 454 38 21 www.mehmetoruc.com e-mail: mehmet.oruc@tg.com.tr