İnsanların iyisi ve kötüsü

Resulullah Efendimiz, hazret-i Ali'ye buyurdu ki: Ya Ali! Halkın en iyisi, Allahü teâlâ hazretleri indinde o kimsedir ki, ömrü uzun olur ve ameli iyi olur. Allahü teâlânın indinde en kötü ve Onun buğz ettiği kimse o kimsedir ki, halk onu hayırlı zan eder. Onda hiç hayır olmaz. Görünüşte iyi, gerçekte ise günah ile doludur. Bundan daha kötüsü o kimsedir ki, ondan sakınmak için kendine ikram olunur. Bundan daha kötüsü zenginlere ikram eder. Fakirleri hor ve zelil tutar. Zenginlere çeşitli ni'metler ile cömertlik eder. Fakirlere bir parça ekmek vermez. Bundan daha beteri o kimsedir ki, yalnız başına yiyip, bir kimseye, bir nesne vermez. Bundan da beteri o kimsedir ki, bir müslüman kardeşine dostluk izhar eder, sonra onu helak eder. Ya Ali! Keramet, günahlardan geçmektir, dinin emrettiği gibi yaşamaktır. Allahü teâlâ hazretlerinden korkmanın aslı, Allahü teâlânın haram ettiği herşeyden sakınmaktır. Ya Ali! Doğru söyleyici kimsenin alameti, doğru söylemek adeti olur. Kızgınlık anında ve rıza vaktinde ve ihtiyaç anında da doğru söyler. Ya Ali! Beş şey gönlü öldürür. Çok yemek. Çok uyumak. Çok konuşmak. Çok gülmek. Rızk için çok endişe etmek. Haram yemek imanı zayıflatır, kalbi karartır. Ya Ali! Beş şey kalbi katı eder, karartır: Kalb çok kararırsa, Allahü teâlâ korusun, kafir olur. Bunlar günahı bilmez, günah işler. Tok olduğu halde yemek yer. Zulüm ile mal toplar. Namazı tehir eder. (Kasıtlı olarak) Sol eli ile yer içer. Ya Ali! Beş şey gönlü, kalbi parlatır: Sure-i ihlası çok okumak. Az yemek. İlim meclisinde hazır olmak. Az pişmiş ekmek yemek. Gece namazı kılmak. Ya Ali! Beş şey gönlü aydınlatır, karanlığını giderir: İlim meclisinde oturmak. Yetimi sevindirmek. Seher vaktinde çok istigfar etmek. Çok yemeyi terk etmek. Çok oruç tutmak. Ya Ali! Beş nesne gözün nurunu artırır: Ka'be-i mu'azzamaya bakmak. Mushaf-ı şerife bakmak. Anne-babasının yüzüne bakmak. Alimin yüzüne bakmak. Akar suya bakmak. Ya Ali! Her kim nefsine muhalefet ederse, Cennet onun yeri olur. Cehennem der ki: Ya Rabbi! Beni neden dolayı yarattın. Allahü teâlâ buyurdu: Cimri ve kibirli için. Cehennem dedi, ben onlar içinim.