"İsyancılar arasına karışmayınız!"

Kötü huylu, bozuk inanışlı kimselerden uzak durmalı, bunlarla arkadaş olmamalıdır. Çünkü, kötülükleri yayanları ve zâlimleri sevmek, günahtır. Hadîs-i şerifte, "Fâsıkın kötülüğüne mâni olmağa kudret varken, kimse mâni olmazsa, Allahü teâlâ, bunların hepsine, dünyada ve âhırette azâb yapar" buyuruldu. Ömer bin Abdül'azîz diyor ki: "Allahü teâlâ, bir kimse günah işlediği için, başkalarına da azâb yapmaz ise de, açıkça günah işliyenler görülüp de, görebilenler mâni olmadığı zaman, hepsine azâb yapar". Bir farzın yapılmasını, haramdan sakınılmasını emir etmek, farz-ı kifâyedir. Sünnetin yapılmasını emir, mekrûhtan nehy, men etmek, sünnettir. Haram işlemekte olan, el ile men edilmez. Söz ile men edilir. Yani, kötülüğü, zararı anlatılır. Haram işlemeğe hazırlanan, el ile men edilir. Söz ile, el ile nehy ederken, fitne, zarar çıkarmamak lâzımdır. Nehyin faydalı olacağını önceden bilmek lâzımdır. Zann-ı gâlib, yani çok zan etmek de, bilmek demektir. Hadîs-i şerifte, "Fitne çıkarmayınız! Söz ile çıkarılan fitne, kılıç ile olan fitne gibidir. Zâlimlere, fâcirlere milleti çekiştirmekten, yalan ve iftirâ söylemekten hâsıl olan fitne, kılıç ile yapılan fitneden daha zararlıdır" buyuruldu. Resûlullahın efendimiz, "Allahümme innî es'elü-ke fi'lel hayrât ve terkelmünkerât ve hubbel-mesâkîn ve izâ eredte fitneten fî kavmî fe-teveffenî gayre meftûn" duâsını okurdu. Bu duâ, (Yâ Rabbî! Bana hayırlı işler yapmak, çirkin şeyleri terk etmek ve fakîrleri sevmek nasîb eyle! Kavmim arasında fitne çıkacağı zaman, fitneye karışmadan canımı al!) demektir. İmâm-ı Kurtubî "rahime-hullahü teâlâ" diyor ki: Bu hadîs-i şerîf, fitneden sakınmak, ona karışmamak lâzım olduğunu, fitneye karışmaktansa, ölmenin hayırlı olacağını açıkca göstermektedir. Hadîs-i şerîflerde buyuruyor ki: "Fitne zamanında, Müslümanlara ve onların reîslerine tâbi olunuz. Hak yolda olan yoksa, fitneciler, isyâncılar arasına karışmayınız! Ölünceye kadar, fitneye katılmayınız!" "Fitne zamanında, hükûmetinize tâbi olunuz. Size zulmetse, mallarınızı alsa da, ona itaât ediniz!". "Allahü teâlâ, Kıyâmet günü, bir kuluna soracak: Günah işliyeni gördüğün zaman, niçin mâni olmadın diyecek. O kul, onun zararından, düşmanlık yapmasından korktum ve senin af ve magfiretine güvendim diyecek".