Kötü ahlâk, kötü huy nedir?

Kötü huyun, kötü ahlâkın tarifi, kişiye göre, inanca göre değişir. Mesela, Hristiyanlıkta, şarap içmek iyi sayıldığı, dinî merasimlerinde, kırmızı şarap içtikleri için, onlara göre şarap içmemek kötü huydur. Mesela Hindular için, ineğe tapmamak, ona gereken saygıyı göstermemek kötü huydur. Bunun için önce neye göre iyi veya kötü bunu bilmek lâzımdır. Müslümanın iyi veya kötüde ölçüsü, dinimizdir. Dinimiz bir şeyin kötü olduğunu bildirmiş ise, bütün insanlar onu iyi bilse Müslümanın düşüncesinde en ufak bir değişiklik olmaz. İnsana dünyada ve âhirette zarar veren her şey, kötü ahlâktan meydâna gelmektedir. Yâni, zararların, kötülüklerin başı, kötü huylu olmaktır. Kötü huylardan kurtulmak için Müslümanın her şeyden önce kalbini temizlemesi lâzımdır. Çünkü, kalb, bütün bedenin reîsidir, başıdır. Bütün uzuvlar kalbin emrindedir. Peygamber efendimiz "İnsanın bedeninde bir et parçası vardır. Bu iyi olursa, bütün uzuvlar iyi olur. Bu kötü olursa, bütün organlar bozuk olur. Bu, kalbdir" buyurdu. Hasan Basrî hazretleri buyurdu ki: "Güzel ahlâk; güler yüzlülük, cömertlik ve insanları ezmemek demektir." Vâsıtî hazretleri de şöyle demiştir: "Güzel ahlâk hiç kimse ile çekişmemek ve hiç kimseyi çekiştirmemektir. Bu da Allahü teâlâyı iyi bilmekten ileri gelir." Yine Vâsıtî bir defasında da şöyle demiştir: "Güzel ahlâk, genişlik ve darlıkta halkı razı etmeye çalışmaktır." Sehli Tüsterî'den güzel ahlâkın ne olduğu sorulduğunda şöyle buyurdu: "Güzel ahlâkın en küçük derecesi meşakkatlere göğüs germek, karşılık beklememek, zâlime merhamet etmek, onun için af dilemek ve bütün insanlara (veya zâlime) karşı şefkatli olmaktır." Başka bir zaman da şöyle buyurdu: "Güzel ahlâk rızık konusunda kaygılanmamak ve Allah'a güvenmektir. Allahü teâlânın kuluna kefil olduğuna ve vereceğine inanmak, Allah'a itaat edip kendisiyle Allah arasında ve insanlarla olan münasebetlerinde Allah'a isyan etmemektir." > Tel: 0 212 - 454 38 21 www.mehmetoruc.com e-mail: mehmet.oruc@tg.com.tr