Mal ve makam hırsı...

Kalb hastalıklarının, yani kötü huyların en zararlılarından biri de, mal ve makam hırsıdır. Şu hadîs-i şerîfler "Hubbürriyâset" denilen, bu hastalığın ne kadar zararlı olduğunu göstermekte, teşhîs ve tedâvîsine ışık tutmaktadır: "İki aç kurt, bir koyun sürüsüne girdiği zaman yaptıkları zarardan, mal ve şöhret hırsının yapacağı zarar daha çoktur." "İnsana zarar olarak, din ve dünya işlerinde parmakla gösterilmesi yetişir." Yani, insanın din veya dünya işlerinde şöhret sâhibi olması, dînine de, dünyasına da çok zarar verir. "Övülmeyi sevmek, insanı kör ve sağır eder. Kabâhatlerini, kusurlarını görmez olur. Doğru sözleri, kendisine yapılan nasîhatları işitmez olur." Makam ve şöhret sâhibi olmak arzusu, insanlarda üç şeyden hâsıl olur: Birinci sebep, nefsin arzûlarına kavuşmaktır. Nefs, arzularının, haram yollardan elde edilmesini ister. İkincisi, kendinin ve başkalarının haklarını zâlimlerden kurtarmak ve müstehab olan meselâ, sadaka vermek için ve hayrât, hasenât yapmak için yahud mubâh olan işler yapmak için, meselâ, iyi yemek, iyi giyinmek, iyi evlerde oturmak ve çoluk çocuk sâhibi olup, râhat ve mesûd yaşamak için veya ibâdetlerine mâni olacak şeylerden kurtulmak için ve islâm dînine ve Müslümanlara hizmet için mevki sâhibi olmak istenir. Bu niyyet ile mevkiye kavuşurken, riyâ gibi ve hakkı bâtıl ile karıştırmak gibi, İslâmiyetin yasak ettiği şeyleri yapmazsa ve vâcibleri, sünnetleri terk etmezse, bunun mevki sâhibi olması câizdir, hattâ müstehabdır. Çünkü, câiz ve lâzım olan şeylere kavuşturucu sebepleri, vâsıtaları yapmak da, câiz ve lâzım olur. Süleymân aleyhisselâm, "Yâ Rabbî! Benden sonra kimseye nasîb etmiyeceğin bir mülkü bana ihsân eyle!" diyerek melik ve emîr olmak istemiştir. Önceki dinlerden bildirilen ve red edilmiyen haberler bizim dînimizde de muteberdir. Hadîs-i şerifte, "Hak ve adâlet üzere bir gün hâkimlik yapmağı, bir sene devamlı gazâ etmekten daha çok severim" buyuruldu. Bir hadîs-i şerifte, "Bir sâat adâlet ile idârecilik yapmak, altmış sene nâfile ibâdet yapmaktan daha iyidir" buyuruldu.