Niçin gönderildik?

İnsanlar Dünya'ya, yalnız yiyip içmek için ve giyinip süslenmek için gönderilmediler. İstediklerimizi toplamak, sevdiğimiz şeylerle keyiflenmek ve oynayıp zevklenmek için yaratılmadık. İnsanların yaratılması, Allahü teâlâya karşı aşağılığını, gücü yetmezliğini, muhtâc, zavallı olduğunu göstermeleri içindir. Kulluk da, bu demektir. Fakat, bu kulluk, Muhammed aleyhisselâmın İslâmiyetinin izin verdiği gibi olmalıdır. Yoksa, Müslüman olmıyanların yaptıkları riyâzetler, mücâhedeler, bu parlak İslâmiyete uygun olmadığı için, zarar ve ziyândan başka sonu olmaz. Pişmân olmaktan, üzülmekten başka birşey kazandırmaz. Ehl-i sünnet vel-cemaat denilen doğru yolun âlimlerinin bildirdiklerine uygun olarak itikadı düzeltdikten sonra, ibâdetleri yapmakla berâber, kalbi Allahü teâlâyı anma ile süslemelidir. Ni'metlerinin en büyüğü olan; Müslüman yaptığı için ve mahlûklarının en iyisinin yolunda bulundurduğu için, ne kadar çok hamd edilse, yine azdır. Çünkü, onun yolunda bulunmak, iyiliklerin başı, kurtulmanın çâresi ve dünya ve âhıret saadetlerinin kapısıdır. Tasavvufcuların sözlerinden, ele birşey geçmez. Onların hâllerinden insanın birşeyi artmaz. Onların vecdleri ve hâlleri, İslâmiyete uygun olmazsa, on para etmez. Keşifleri, ilhâmları, kitaba ve sünnete benzemezse, yarım arpa kadar değerleri olmaz. Tasavvuf yolunda ilerlemenin sebebi, İslâmiyette inanılması lâzım olan şeylere, yakînin, imanın artması içindir. Hakîkî iman da, bu demektir. İkinci sebebi de, fıkıhda bildirilen vazîfeleri yapmanın kolay ve tatlı olması içindir. Tasavvuf, bu ikisine kavuşmak içindir. Bunlardan başka birşey için değildir. Çünkü, Allahü teâlâ, Cennette görülecektir. Dünyada hiç görülemez. Tasavvufcuların aradıkları müşâhedeler, tecellîler, gölgelere kavuşmaktır ve benzetilen, O sanılan şeylerle avunmaktır. Allahü teâlâ, ötelerin ötesidir. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Onların müşâhedeler ve tecellîler diye övündükleri şeylerin iç yüzleri, eğer anlatılırsa, bu yola yeni girenlerin gevşemelerinden korkulur ve arzûları, istekleri azalır. Eğer iç yüzleri anlatılmazsa, doğrusunu bildiğim hâlde, doğru ile yanlışın birbirlerine karışmalarına göz yummuş olmakdan korkarım. Ey, yollarını şaşırmışlara, doğru yolu gösteren Rabbim! Âlemlere rahmet olarak yarattığın Muhammed "aleyhisselâm" hurmeti için, bize doğru yolu göster!