İslam büyüklerinin kendilerini ibadete vermeleri o kadar ileriydi ki, onlar, sırf Allahü tealanın huzurunda kalabilmek için akşam olunca geceye can atarlardı. Sabah olunca da, gündüz insanlar kendilerini Allah'a ibadetten alıkoyacak endişesiyle üzülürlerdi. Evet, kendilerini ibâdete vermeleri o kadar ileri ve kuvvetliydi ki, onlardan birine, "Haberin olsun, kıyamet yarın kopacak!" denilmiş olsa, halinde bir ziyadelik olmazdı. Hasan Basrî hazretleri buyurdu ki: "Ben, Resûlüllâh'ın eshabından Bedir savaşına katılmış yetmiş sahabînin sağlığına yetiştim. Kendilerini görüp tanıdım. Eğer şimdi onlar sağ olup da sizi görselerdi, "Bu adamlar mecnundur, delidir!" derlerdi. İnsanların bugün yapmakta oldukları şeyleri görmüş olsalardı, şüphesiz: "Bu adamlar hesab gününe inanmıyorlar." veya, "Bu adamların âhiretten bir nasibi yoktur." derlerdi!.." Muğîre anlatır: "Mâlik bin Dinar'ın yanında bulunuyordum. Bir gece baktım ki Mâlik, yatsı namazından sonra abdest tazeleyip namaza durmak istedi. Bir eliyle sakalından tutup üzüntüden ağlamaya ve Cenâb-ı Hakk'a tazarru' ve niyâza başladı. Sabaha kadar da o halde devam etti." İbrahim bin Edhem, bazan, yatsı namazını kıldıktan sonra sabaha kadar tefekküre dalar. Derdi ki: "Cehennem korkusu, bu geceyi uyuyarak veya namaz kılarak veya konuşarak geçirmeme mâni oldu!" Sabah olunca da yatsı abdestiyle sabah namazını edâ ederdi. Bu büyüklerin cehennemden korkması, Allah'tan mahcûb kalacakları içindir. Yoksa bizzat cehennemden korkmak değildir. Yahyâ bin Muâz buyurdu ki: "Eğer ibâdet bir kuş olsaydı, şüphesiz onun kanatları oruç ile namaz olurdu!" Fâtıma binti Abdilazîz derdi ki: "Ben, Ömer bin Abdilazîz'in halifelik makamına oturup halkın idaresi mesuliyetini omuzlarına aldıktan sonra, cünüplükten dolayı boy abdesti aldığını bilmiyorum!" Yani hanımına hiç yakın olmadı. İmam-ı Ahmed bin Hanbel buyurdu ki: "Zühd üç türlüdür; cahilin zühdü, haramları terk etmektir. Âlimlerin zühdü, helal olanların fazlasından sakınmaktır. Ariflerin zühdü, Allahü teâlâyı unutturan şeyleri terk etmektir." > Tel: 0 212 - 454 38 21 www.mehmetoruc.com e-mail: mehmet.oruc@tg.com.tr