Evliyânın büyüklerinden Ebû Muhammed Cerîrî hazretleri İhlâs hakkında buyurdular ki: "İhlâs, âhiretteki nîmet ve azaplara yakînen inanmanın alâmetidir. İbâdetlerdeki riyâ, gösteriş de, âhiretteki nîmet ve azaplara inanmakta tereddüd olduğunun alâmetidir." Velîlerin büyüklerinden ve Ehl-i sünnetin amelde dört hak mezhebinden biri olan Hanbelî mezhebinin İmâmı Ahmed bin Hanbel hazretlerine ihlâs nedir? sorusuna; "Amellerin âfetlerinden kurtulmaktır." cevâbını verdi. Abdullah bin Mübarek buyurdu ki: "Öyle kul vardır ki Kâbe'yi tavaf ederken bile riya yapabilir. Meselâ Horasan halkından birinin kendisini görmesini ve o ülke halkının kendisi hakkında "Falanca zat, tavaf ve sa'y yapmak için Mekke'de mücavir kalmaktadır. Ne mutlu o adama." demesini arzu eder ve böylece ihlastan uzaklaşıp riyaya düşmüş olur". Fudayl bin İyad hazretleri buyurdu ki: "Biz öyle insanlara yetiştik ki onlar, yaptıkları amellerle riyakârlık yaparlardı. Şimdikiler ise, yapmadıkları şeyleri yapmış görünmekle riyakârlık yapıyorlar". Hazreti Fudayl, Kur'an-ı kerimden Sûre-i Muhammed'in: "Andolsun sizi imtihan edeceğiz. Tâ ki içinizden mücahitleri ve her sabredenleri belirtelim, haberlerinizi (itaat veya isyanınızı) açıklayalım." meâlindeki âyetini okuduğu zaman şöyle derdi: "Allahım, sen bizi imtihan edecek olursan, bizi rüsvay etmiş, gerçek hüviyetimizi örten perdeleri kaldırmış olursun. Halbuki sen, Erhamür-Râhîm'sin, Allah'ım!". Irak evliyâsından Ali Sincârî hazretleri talebesine sık sık buyururdu ki: "İhlâs; bütün işleri, insanların rızâsı için değil, Allahü teâlânın rızâsı için yapmaktır." Her işinde Allahü teâlânın rızâsına kavuşmayı arzu eden Ebû Midyen Mağribî ihlâs sâhibi idi. İhlâsla ilgili olarak buyurdular ki: "İhlâsın alâmeti, her an Allahü teâlâyı müşâhede etmek, O'ndan başkasını hiç hatırına getirmemektir." Muhammed bin Münkedir buyurdu ki: "Sûfî kardeşlerimizin güzel himmet ve çalışmalarını, geceleri yapmaları daha sevimli ve daha şerefli olur. Gündüzleri insanlar onu görebilir. Geceleri ise ancak Allah görür ve O'nun için yapılmış olur". Tel: 0 212 - 454 38 21 www.mehmetoruc.com e-mail: mehmet.oruc@tg.com.tr