Yaratılış gayesi unutulursa!

İnsan dünyaya gönderiliş gayesini hiçbir zaman unutmamalıdır. Gönderiliş gayesini, Rabbini unutup, nefis yemeklere, lâtif elbiselere, arabalara, yazlıklara, kışlıklara meyleden kimse, Kâ'be yolculuğunda, ba'zı yerlerde eğlenip, ba'zan bindiği hayvana yem verip, çok hizmetler ve bakım ile onu süsleyip, renkli çeşitli palanlarla bezeyen çeşit çeşit otlarla besleyen ve temiz su arayıp, sulayan hacı adayına benzer. Nihayet hac kâfilesi onu bırakıp gider. O ise haccı ve kâfilenin uzaklaşıp gittiğini bile düşünmez. Sahrada yalnız başına kaldığından, hayvanı ile beraber, yırtıcı hayvanlara av olacağından gafildir. İşte, âhıret yolcusu da, yalnız yemek ve içmesini iyi yapmakla zaman harcar, elbise ve ev süslemekle meşgûl olursa, ne için yaratıldığını unutup, ibâdet ve ma'rifetten uzaklaşırsa, o zaman huzûr Kâ'besinden uzak ve korkulu dünyada kafileyi kaçırmış olup, tabiat karanlığında aldanmış, nefs ve şeytan elinde yenik ve ezik olur. Akıllı ve uyanık olan kimse, kendi işinde ve dünyasında hiç üzülmeyen, emellerini kısa tutup, sabaha çıkamıyacağını düşünen, ibâdetine kuvvet verecek ve irfan yolunda yürüyecek miktardan fazla geçim derdi olmayandır. Hasan-ı Basrî hazretleri dünyayı şöyle ifade eder: "Dünya altından olsa, elbet geçicidir. Âhıret topraktan bir çömlek olsa, akıllı, olanlara devamlı olan çömleği geçici olan altından çok sevmek lâzım olurdu. Nerede kaldı ki, çabuk kırılan çömlek dünya ve devamlı olan altın âhırettir." İbni Mes'ud hazretleri de dünyaya düşkün olmanın zararını şöyle bildirir: "Dünya yalnız dostlarına değil, Allah düşmanlarına da düşmandır. Yâni iyileri kötü yola düşürmek, kötüleri de daha kötüye sürüklemek ister." Hadîs-i şerîflerde de şöyle buyuruldu: "Bir kimsenin dert ve meşgalesi, dünya olursa, Hak teâlâ fakirliği o kimsenin iki gözü arasına kor ve o kimsenin dünyadaki bütün çabalarına boşa çıkarır, işlerini çıkmaza sokar." "Dünya için üzülen, Allahına karşı öfkelenmiş olur." "Dünyanın tatlı şeyleri âhıretin acılarıdır, acıları ise tatlılarıdır." "Helâlinden olarak dünyalığı üstünlük ve övülmek için toplayanlar, kıyamet günü Allahı gadaplı olarak bulurlar."