"Yarım hurma bile olsa..."

Peygamber efendimiz, daha İslâmın ilk yıllarından itibaren toplumda fakirlerin korunup gözetilmesi ile ilgilenmiştir. Bir gün Hz. Peygambere yalın ayak, çıplak, kaplan postu rengindeki gömleklerini veya abalarını başlarına geçirmiş Mudarlı birtakım kimseler geldi. Onların yoksul halini görünce Hz. Peygamber'in yüzünün rengi değişti. Namazı kıldırdıktan sonra cemaate bir konuşma yaptı. Fakirlere yardım edilmesini öngören bazı ayetleri okuduktan sonra "Kişi, dinarından, dirheminden, elbisesinden buğdayından, hurmasından, yarım hurma bile olsa sadaka vermelidir" buyurdu. Bunun üzerine insanlar seferber oldular ve para, yiyecek ve içecek gibi ihtiyaç maddelerini getirdiler. Öyle ki, yiyecek ve giyeceklerden iki öbek oluştu. Hz. Peygamber bu manzara karşısında son derece memnun oldu ve şunları buyurdu: "Kim İslâmda güzel bir çığır açarsa, onun ve onunla amel edenlerin mükafatı, o çığırla amel edenlerin mükafatından hiçbir şey eksilmeksizin kendisine ait olur. Kim ki İslâm'da kötü bir çığır açarsa, o çığırın ve onunla amel edenlerin günahı, onunla amel edenlerin günahından bir şey eksilmeksizin kendisine ait olur." Hz. Peygamber, fakirlerin durumunu iyileştirmeye yönelik faaliyetlerde bulunurken onların hiçbir zaman horlanmasını ve aşağılanmasını istemezdi. Sabredip olgunluk göstermeyen, yoksulluğunu bahane ederek taşkınlık yapan, kötülük işleyen, isyan eden fakirler şiddetle kınanmıştır. Fakirlikten Allah'a sığınılması gerektiğini, fakirliğin kişiyi birtakım kötülüklere sürükleyebileceğini, hatta nankörlüğe bile sevkedip küfre düşürebileceğini bildirmiştir. Çeşitli vesilelerle "Veren elin alan elden hayırlı olduğunu" belirtmiştir. Hz. Peygamber'in hayatı dikkatle incelendiğinde, sosyal dayanışmaya büyük önem verdiği ve Kur'an-ı kerimin bildirdiği sosyal dayanışma ilkelerini çeşitli alanlarda ve toplumun tüm kesimlerini içine alacak şekilde uygulamaya geçirdiği görülür. Kur'an-ı kerimin bu konudaki emirlerinden birisi şöyledir: "İyilik ve takvâ üzerinde yardımlaşın, kötülük ve zulüm üzerinde yardımlaşmayın!" Resulullah efendimizin zekat, sadaka ve fitre başta olmak üzere borç verme gibi çeşitli konularda getirilen mâlî yükümlülükler Müslümanlar arasında ve hatta Müslüman olmayanlarla bile ekonomik dayanışmanın yollarını açmıştır.