Tezatname

Eskiden, 'İşinin delisi olmayan velisi olamaz' derlerdi. Amerika'da yapılan bir araştırmanın sonuçları ise tam tersini savunuyor. Fast Company Dergisi'nde 71 yaşındaki kriminal psikoloji uzmanı Robert F. Hare ile endüstriyel psikolog Paul Babiak'ın 'Psikopat yöneticiler' adlı araştırma sonuçları yayınlanınca, insanoğlu neye inanacağını şaşırıyor. Psikopatların mutlaka klinik tedavi altına alınması gerektiğini savunan Hare; "Psikopatları izlediğimiz gibi CEO'ları izleyerek tedavi edebilseydik, son yıllarda yaşadığımız kurumsal skandalları yaşamazdık" diyor ve örnek olarak Enron ile WorldCom şirketlerinde skandallara yolaçan tepe yöneticileri gösteriyor... Şirketlerin adı skandallara yolaçtığında, yani şirket kayba uğradığında CEO'lar psikopat... Kazandıkları zaman ise CEO'lar dünyanın en akıllı adamları... Tezat değil mi? Suç, sadece şirketi yöneten bir kişide miydi? Bir şirkette büyük bir yanlışı tek bir kişinin bildiğini ve saklayabildiğini kim iddia edebilir ki? Skandal çıkınca tüm günahlar bir 'keçinin' sırtına yüklenir gerçeğini bilmeyen kaldı mı? Kazanılan tüm savaşlar kralların, kaybedilen her savaş ise komutanların defterine kaydedilmedi mi? Kazandırınca akıllı, kaybettirince deli... *** Psikopatlar arasında kimler yok ki? Henry Ford'dan Amerika'daki iş dünyasının en önde gelen isimlerine kadar kimi ararsan var. Bildiğim psikopatlar evinin yolunu dahi bulamıyor, nasıl oluyor da Amerika'da psikopatlar dünyaya yön veren şirketlerin sahipleri ve yöneticileri olabiliyor? Milyarlarca doları nasıl kazanabiliyor ve yönetebiliyorlardı? *** Henry Ford için bakın hangi sonuçlara varılmış; "Çalışanları arasına casuslar yerleştirirmiş. 'Altyapısında' sendika temsilcileriyle iş birliği yapabilecek işçilere karşı makineli tüfek, gözyaşı gazı ve özel bir ordu bulundururmuş." Araştırmaya göre Henry Ford psikopat. 71 yaşındaki Robert F. Hare iyi ki, Ford zamanında yaşamadı... Yoksa Ford'u alıp kliniğe yatıracak ve adam ömrünü psikopat tedavi ile geçirecekti... Neyse... *** Amerika'da hiç kimse araştırmayı yapanlara; 'Kardeşim adamı niye tedavi etmeye çalışıyorsun ki, ne güzel işte dünyaca ünlü bir otomobil fabrikasını kurmuş... O günden beri Ford'un sayesinde herkes para kazanıyor' diyemiyor mu? Yaşadığı sürece keyif çatan, hiçbir iş başarmadan ölüp giden milyarlarca adama akıllı, insanlığın faydasına çalışan Henry Ford ve çelik kralı Henry Clay Frick'e ise deli ve psikopat diyebilmek hangi araştırmanın sonucu olabilir ki? Ne büyük talihsizlik... Kendisi için yaşayanlar ile, ideal uğruna yaşayanlar ayırt edilmeli... Benjamin Franklin galiba boşuna söylemedi; "Başarı, pek çok kimsenin sonu olmuştur." Dünyada kimin deli kimin veli olduğu anlaşılmıyor... Ama anlaşıldığı bir yer biliyorum galiba.