Bugün kritik bir gün

Bugün Türkiye ekonomisi için önemli bir gün. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's Türkiye'nin kredi notunu açıklayacak çünkü. Piyasa nefesini tuttu; bu açıklamayı bekliyor.

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Salih Kapusuz, "Türkiye'nin kredi notunu düşürmeye yönelik birtakım girişimlerin olduğuna dair söylentiler dolaştığına" dikkat çekti ve "Kimse dış kaynaklı kuruluşlar eliyle seçimlere gölge düşürmesin" dedi.

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ise Moody's ile ilgili şu açıklamayı yaptı: "Artı yönde bir beklentim yok. Eksi yönde bir beklentim var. Çünkü siyasi değerlendirme yapacaktır."

Bu açıklamalar gösteriyor ki, Hükümet olumsuz bir not geleceği beklentisi içinde ve bunun siyasi bir karar olduğunu söylüyor. Nihat Zeybekci daha önceki açıklamalarında kredi notunda hızlı artışlar olacağını iddia ediyordu halbuki. Zeybekci, Temmuz ayının enflasyon oranının yüksek çıkmasına da temas etti ve "Temmuz ayı enflasyon artışını limon ve bibere bağlamak yapısal sebebi ıskalamak olur" dedi ve siyasi ve ekonomik istikrarın yerinde olduğuna vurgu yaptı. Ancak, piyasa Zeybekci'nin bu açıklamasını "Moody's kredi notunu düşürecek" şeklinde algılamaktan geri durmadı. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan da bir açıklama yaptı ve kaygıya gerek olmadığını söyledi.

Kim ne derse desin piyasa bildiğini okuyor. Dolar 2.17'yi gördü. Ki, son 4.5 ayın en yüksek fiyatı bu. Faiz son üç ayın zirvesinde. Borsa adım adım düşüyor.

Moody's, Fitch, Standard and Poors (S&P) ve JCR gibi kredi derecelendirme kuruluşları, devlet ya da şirketlerin ihraç ettikleri tahvillerin ana para ve faizlerini vadesinde eksiksiz geri ödeme yeterliliğine ne ölçüde sahip olduklarını göstermek için değerlendirme yapıyorlar. Olumsuz not verdikleri takdirde kredi alan ülke ve şirketlerin risk puanları artar ki, bu da kredi faizlerinin artması anlamına geliyor.

Moody's'in değerlendirmelerine şöyle bir bakalım ve neler olduğunu görelim. Moody's 1993 yılında Türkiye'nin kredi notunu  "Açıkladığı özelleştirmeleri gerçekleştiremedi" diye "yatırım yapılabilir" seviyesi olan "Baa3"ten spekülatif seviye olan "Ba1"e indirdiğini açıkladı. Bu açıklamanın ardından Türkiye'de kriz patlak verdi.

Moody's'in verdiği bu not 2004 yılında "Ba3" yapılıncaya kadar aynı kaldı. 2012 Haziran'ında ise Moody's "Ba2"den "Ba1"e yükseltti. Görünümünü ise pozitif olarak değerlendirdi. Bu yükseltmeyi ise mali ve ekonomik direncin artmasına bağlamıştı.

16 Mayıs 2013 gününde Moody's yeni bir değerlendirme yapmış ve Türkiye'nin kredi notunu "yatırım yapılabilir" seviyesinin bir altı olan "Ba1"den "yatırım yapılabilir" seviyesi olan "Baa3"e yükseltmişti.

Bugün açıklayacağı mutat değerlendirmeden önce yaptığı açıklamalarda "Irak Krizi"ne temas etmiş ve bu gelişmenin Türkiye cari açığı üzerinde olumsuz baskı yapacağını bildirmişti. Türkiye'nin Irak'a gerçekleştirdiği ihracat son ayda yüzde 46 düştü.

Son söz: Moody's'in gerekçelerinde haklılık payı yok değil; var ama seçime iki gün kala böyle bir açıklama yapması manidar! Türkiye tüm olumsuzlukları aşma güç ve basiretine sahip. Yeter ki istikrar bozulmasın.