Dünya petrol için savaşıyor

Enerji, dünyanın bir numaralı meselesi. Evden okula, otomobilden uçağa, futbol sahasından fabrikaya kadar her şey enerjiye ihtiyaç duyuyor çünkü. Dolayısıyla ülkelerin birbirlerinin kuyusunu kazmalarına, hatta aralarında savaş çıkmasına neden oluyor enerji.

Son aylarda petrolün varil fiyatı 150 dolarlardan 50 dolarlara düştü. Neden? Bunun cevabını üç senaryo ile vermek mümkün:

1)Teknoloji ilerliyor. Daha az yakıt tüketen makineler ve otomobiller üretiliyor. ABD'de yakıt tüketimi yüzde 11 azaldı; teknoloji sayesinde oldu bu.

2) OPEC çatısı altındaki ülkeler varil başına 5-6 dolar maliyetle petrol üretirken, Rusya gibi OPEC dışı ülkeler 50-60 dolara üretiyorlar. Eskiden OPEC arzı ayarlıyor ve yüksek fiyatla petrol satıyorlardı. Fiyatların pahalı olması, yüksek maliyetli ülkelere fırsat doğurdu. 60'a mal ediyor; 100'e, 150'ye satıyorlardı. OPEC fiyatları aşağı çekti; onlar üretimi da durdurmak zorunda kaldılar. Maliyeti karşılayamaz oldular çünkü.

3) Rusya faktörü var bir de. Rusya 2008 yılında Gürcistan'a girmiş ve hemen akabinde de Birleşmiş Milletler'in (BM) ambargosunu yemişti. Petrolün varil fiyatı 70 dolara inivermişti birdenbire. Rusya geçen sene Ukrayna'ya girdi ve petrol fiyatları 50 doların altına indi. Kaya gazı da etkili oldu tabii. ABD kaya gazı üretmeye başladı ve petrol ithalatından kurtuldu.

Peki, bundan sonra ne olur? Bu sorunun cevabını da üç başlık altında topladı İpragaz CEO'su Selim Şiper:

1) Önümüzdeki 5-6 ay içinde petrol fiyatlarında artış olmaz. 2016 ve 2017 yıllarında Suudi Arabistan gibi OPEC ülkeleri şayet "Biraz da öbürleri satsın" derlerse; petrolün varil fiyatı 80 doları bulur. Bunlar kısa vadeli senaryolar.

2) OPEC ülkelerinde halkın refahı, petrol gelirine bağlı. Halkına daha fazla vermek isteyen kralların petrolün fiyatını arttırması da ihtimal dahilinde ki, o zaman petrolün varil fiyatı 100 dolar ve üstünü görebilir. Orta vadede beklenti bu.

3) Uzun vadede ise teknoloji devreye giriyor. Kaya gazı çıkarmanın maliyeti bundan 5 sene önce 80 dolardı, şimdi 60 dolar. Teknoloji daha da ilerler ve kaya gazı gibi alternatif petrolü çıkarmanın maliyeti daha da aşağı inerse, petrol fiyatları düşer tabii ama şu bir gerçek: Dünyadaki fosil petrol rezervi daha 100 sene çıkarılabilecek durumda. Dolayısıyla, alternatif enerji ilerisi için düşünülüyor.

İpragaz Türkiye'de 50 senedir faaliyet gösteriyor ve oldukça istikrarlı büyüyor. Geçen sene 3 milyar lira ciro gerçekleştirdi ve Türkiye'nin 25'inci büyük firması oldu. Selim Şiper, sürdürülebilir alanlara yatırım yaptıklarının altını çizdi ve bin 200 otogaz istasyonu ile hizmet verdiklerini bildirdi. İpragaz ayrıca geçen sene akaryakıt dağıtım işine girdi ve 64 istasyona akaryakıt veriyor. Elektrik dağımı da var ayrıca. Ki, abone sayılarının 10 bini bulduğunu söyledi Şiper. İpragaz'ın bir yatırımı da otogaz dönüşüm kitleri. Şiper, benzinli aracını otogaza çevirenlerin araçlarını sigorta yaptıklarını ve onlara garanti verdiklerini ifade etti.