Enflasyondan korkmayın büyümeye devam edin

Bill Clinton Hükümeti'ne ekonomi danışmanlığı yapan Nobel ödüllü ünlü ekonomist Prof. Dr. Joseph Stiglitz dünya ve Türkiye ekonomisi hakkında enteresan görüşler ileri sürdü. Çukurova Genç İşadamları Derneği'nin davetlisi olarak gelen ve Adana'da "Global Ekonomide 2015 Beklentileri ve Türkiye'nin Önemi" başlığı altında bir sunum yapan Stiglitz, "Enflasyon korkusuyla yaşarsanız, deflasyon riskiyle karşı karşıya gelirsiniz" dedi ve her ülkenin kendi şartları olduğuna dikkat çekip "Yüzde 3-5 oranında enflasyon tehlikeli değildir" şeklinde konuştu.

Joseph Stiglitz, global dünyada olup bitenleri anlatırken söze ABD'nin yanlışlarıyla başladı. Mortgage Krizi'ne zamanında müdahale etmiş olsaydı, ABD'nin bu krizi derinleşmeden önleyebileceğine dikkat çeken Stiglitz, "Yöneticilerin bankaları koruyacağım derken krizi derinleştirdiğini ve global kriz haline dönüştürdüklerini" ileri sürdü.

Amerika'da ücretlerin 40 senedir artmadığına, kişi başına düşen milli gelirin 25 senedir 60 bin dolar civarında kaldığına işaret eden ünlü ekonomist, "ülke gelirinin yüzde 95'i, nüfusun yüzde 5'ini meydana getiren kesime gitti. Zengin daha zengin oldu" dedi ve halbuki bu paranın KOBİ'lere kredi olarak gitmiş olması gerektiğinin altını çizdi.  

Amerika'nın, giderleri yüksek bir ülke olduğuna işaret eden Stiglitz, "Dünyadaki çalışan nüfusun yüzde 5'i Amerika'da çalışıyor. Fakat, hapiste yatanların yüzde 25'i Amerika hapishanelerinde yatıyor. Onların ekonomiye katkısı yok ama maliyetleri oldukça yüksek" dedi.

Stiglitz, Avrupa ülkelerinin en büyük yanlışı, ortak para birimine geçmekle yaptıklarının altını çizdi. "AB, siyasi bir projeydi. Euro'ya geçmeleri hata oldu. Euro onları birleştirmedi. Tam aksine böldü" diyen Stiglitz, "Şayet reform yapmazlarsa, daha beter olurlar" dedi.

Dünyada tüketimin azaldığını ve bu durumun da Çin başta olmak üzere gelişmekte olan ülkeleri olumsuz etkilediğini ve büyüme oranlarında düşüş yaşandığını belirtti. "Çin'in iç tüketimi arttırması gerekir" diye konuştu.

Ukrayna'dan dolayı Rusya'ya uygulanan ambargonun devam edeceğini ifade eden Stiglitz, "Bu da petrol fiyatlarının artmayacağı anlamına geliyor" dedi.

"Türkiye Rusya, Orta Doğu, Kuzey Afrika arasında bir bölge ve komşularının hepsi problemli. Türkiye, ihracata dayalı bir büyüme politikası izliyordu. Pazarlar problemliyse, ihracat yapabilir misiniz? Yapamazsınız" dedi ve ekledi Stiglitz: "Enflasyondan korkmayıp iç piyasayı canlandırması lazım. Üretim artarsa vergi gelirleri artar ve eğitime, sağlığa, altyapıya yatırım yapmak kolaylaşır."

Merkez Bankası "enflasyon artar" endişesiyle, "faiz" oranlarını indirmiyordu. Hükümet, kredi kartları limitini aşağı çekmek de dahil olmak üzere "tüketimi azaltıcı" birçok tedbir almıştı. Stiglitz'in dediğini yapması halinde, Türkiye'nin faizleri aşağı çekmesi ve iç tüketimi arttırması gerekiyor. Stiglitz, burada en fazla kredilerin yatırıma yönlendirilmesi konusuna dikkat çekti. "Yatırım yapın ki, istihdam artsın."

Son söz: Stiglitz'e göre, dolar dünya parası olmaya devam eder. Yatırımcıların bu ikazı dikkate almasında fayda var.