KOBİ'ler kan kaybediyor
İstanbul Sanayi Odası tarafından hazırlanan (İSO) 2006'nın birinci altı ayına ait "Ekonomik Durum Tespit Anketi" çalışma sonuçları açıklandı. Raporun en dikkat çekici tarafı istihdam konusu hiç şüphesiz. Büyük ölçekli işletmelere bakıldığında, 2006'nın birinci yarısında işten çıkarılan işçi sayısında azalma olduğu görülüyor. 2005'te yüzde 5.2 olan işten çıkarma oranı 2006'nın ikinci yarısında yüzde 3.4'e gerilemiş. Eh, fena değil tabii. Ancak, bu ülkedeki işletmelerin yüzde 98'i küçük ve orta ölçekli işletme; KOBİ yani. Orta ölçekli işletmelerde de nispi bir gerileme olduğu göze çarpıyor aslında. Geçen sene yüzde 9.1 iken, 2006'nın birinci yarısında yüzde 7.7 olmuş bu oran. Da... küçük ölçekli işletmelerde durum çok kötü! Yüzde 100'e varan bir işten çıkarma yaşanmış küçük ölçekli işletmelerde! 2005'in ikinci yarısında yüzde 4.8 iken, 2006'nın birinci yarısında yüzde 9'a fırlamış çünkü işten çıkarılanların sayısı. Başka bir ifadeyle, küçük ölçekli işletmeler geçtiğimiz 6 ay içinde 10 çalışanından birini işten çıkarmak mecburiyetinde kalmış!.. En fazla işten çıkarma ise giyim sanayiinde yaşanmış; yüzde 30.9!.. Bir işletme keyif için işçi çıkarmaz; sıkıntısı vardır mutlaka. Türkiye'deki işsiz sayısı 2.5 milyon! 2001'den beri böyle bu. GSMH son dört yılda ortalama yüzde 7.8 artmış olmasına rağmen bu sayıda herhangi bir azalma olmadı. KOBİ'ler kan kaybediyor çünkü! KOBİ'lerin lokomotifi hep tekstil ve konfeksiyon olageldi ancak YTL'nin aşırı değer kazanması, sektörün bu özelliğini yok etti. 2006'da devreye yeni bir lokomotif girdi, otomotiv. Makro ekonominin 2006'nın Mayıs ayında kendini gösteren ve Haziran'a gelindiğinde beraberinde kur artışı da getiren sancılı bir kulvara girmiş olması dengeleri değiştirdi ve konfeksiyon sektörü nispi de olsa bir soluk aldı ama nereye kadar gider bu iyileşme belli değil. Neresi doğru ki Deve misali, neresi doğru ki! Ankette birçok çapıcı sonuç varsa da çok önemli olduğu için kapasite kullanımına da bir nebze temas etmek istiyorum. Küçük ölçekli işletmelerin yüzde 28.1'i yüzde 50'nin altında bir kapasite kullanım oranı ile çalışıyor; verimsiz yani. Bu da gösteriyor ki, küçük ölçekli işletmelerin hemen hepsi sağlıksız. Dokunanın elinde kalacaklar âdeta. Vakit geçirmeden bu işletmelerin rehabilitasyona tabi tutulması ve ekonomiye kazandırılması lazım. Problem salt küçük ölçekli işletmelerle sınırlı kalsa yine iyi. Büyük ölçekli işletmeler de yaşıyor başka bir boyutuyla aynı problemi. 2006'nın ilk yarısında gerçekleşen kapasite kullanım oranı yüzde 73.7. 2005'in ikinci yarısında ise yüzde 73.5 idi bu oran. Nispi bir yavaşlama söz konusu ama önemli olan o değil. Şayet bu işletmeler yeni yatırım yapmazlarsa üretim zafiyeti içine girecekler ve istihdama da yansıyacak ister istemez bu daralma. İşletmelerin irili ufaklı hemen hepsinin finansman dar boğazında olduğunu bütün çıplaklığıyla ortaya koyuyor bu araştırma anketi. Ankete katılan işletmelerin yüzde 59.5'i finansman dar boğazı içinde olduklarını bildirmişler. Küçük ölçekli işletmelerde ise bu oran yüzde 71.4'ü buluyor. Sözün kısası KOBİ'ler sıkıntılı. Bu işletmelerin taze kana, yani, finansmana ihtiyacı var. Finansmanın da tek yolu yabancı sermayeden geçiyor. Ancak, Türkiye'de yabancı sermaye çekecek altyapı oluşmuş değil maalesef. Kayıt dışı ekonominin acilen kayıt altına alınması ve KOBİ'lerin ihracat yapar hale getirilmesi gerekiyor ama vergi reformu henüz gerçekleştirilemediği için askıda bekliyor bu konu. > Şahsiyetli istifa Amasya Milletvekili Mustafa Sayar ile İzmir Milletvekili Hakkı Akalın bu hafta başında SHP'den istifa ettiler. Her iki milletvekili de SHP Genel Başkanı Murat Karayalçın'ın tavrına tepki olarak aldılar bu kararı. Türkiye'de hemen her gün bir veya birkaç asker ve polis teröristlerin kahpe tuzağına düşüp şehit oluyor. Kan ve gözyaşı birbirine karıştı. Bu iki milletvekili, daha önce bir bildiri hazırlayıp yaşanan çirkin saldırıları kınamışlardı. Aynı davranışı liderlerinden de beklediler ama dağ fare doğurdu. Karayalçın'dan bu konuda ne bir kınama geldi, ne de bir lanetleme. Sayar ve Akalın, liderlerinin bu tepkisizliği karşısında şahsiyetli bir yol izleyip istifa mektubunu gönderdiler kendisine. Daha bitmedi; onlarla birlikte aynı bildirgeye imza koyan Mersin Milletvekili Ersoy Bulut var sırada. O da bugün yarın istifa edecek SHP'den. Bulut'un da istifasıyla Murat Karayalçın partisiyle baş başa kalıyor.