Türkiye bölgeye üs olabilir mi?

Türkiye'nin ekonomik potansiyeli bölgeye üs olmaya uygun. Yeter ki gerekli kamu desteği verilsin ve istikrar sağlansın.

Türkiye 2023 yılında dünyanın en güçlü 10 ekonomisinden biri olmayı hedef seçti.  Bu hedefe ulaşması için büyüme ve ihracat hacmini arttırması gerekiyor. Kişi başına düşen milli geliri 25 bin dolara çıkarması ve ihracatını 500 milyar dolara yükseltmesi için şart bu. 

Türkiye'nin pazara yakınlığına ve beşeri sermayesinin büyüklüğüne bakıp bu hedefi tutturma potansiyelinin olduğunu söylemek mümkün. Türkiye hem genç nüfusa sahip hem de müteşebbis, yönetici, teknik eleman, hizmet erbabı ya da ara eleman yönünden zengin bir ülke. Ayrıca eğitim desteği verip vasıflı eleman sayısını arttırmak da mümkün.

Pazar konusunda ise birçok ülkeyi kıskandıracak kadar büyük bir avantajı var Türkiye'nin. 3 saatlik uçuş mesafesinde 1 milyar 500 milyar insan yaşıyor ve Türk ürünleri için cazip bir pazar bu pazar.

Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) bir rapor hazırladı. Bu rapora göre Türkiye'nin büyüme stratejisini bölgesel üs olma yönünde belirlemesi gerekiyor.

Bölgesel üs olunduğu takdirde maliyetleri aşağı çekebiliyor ve satış kapasitesini arttırabiliyor ki, önemli bir avantaj bu. Global şirketler için cazibe merkezi olması ve iş yapma kolaylığı yönünden de ciddi avantajlar sunuyor bölgesel üsler. Yabancı iş gücü için de öyle. Vasıflı eleman sıkıntısı yaşanmıyor.

Türkiye'de otomotiv ile tüketim malları ve bankacılık sektörü üs olma potansiyeline sahip sektörler olarak görülüyor. Enerji, lojistik, ilaç, bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) sektörleri ise desteklenmeleri hâlinde ümit verici bir potansiyel arz ediyor.

Coğrafyalar ve sektörler arasındaki etkileşim dünya genelinde yeni bölgesel üslerin gelişmesini zaruret hâline getirdi.  Viyana Avrupa'nın yönetim üssü hâline geldi ve finans merkezi olduğu gibi hızlı tüketim ve lüks mallar üzerine de yoğunlaştı. Dubai ise Afrika ve Orta Doğu'nun petrol, turizm ve perakendeciliğine soyundu. Dublin ise teknoloji odaklı sektörlere yöneldi ve Avrupa'nın Ar-Ge ve BİT merkezi oldu. Singapur otomotiv, teknoloji, finans hizmetleri ve sigortacılık sektörlerinde uzmanlaştı.

Bu merkezler kurulurken devletleri vergi teşviki uyguladı. Yolsuzlukla mücadelede kararlı adımlar attı ve yatırımcıya güven verdi. Yabancılar için sosyal çevreyi ve eğitim standartlarını sürekli iyileştirdi. Ekonominin sürdürülebilirliğini sağlama maksadıyla aralıksız denetim yaptı.

Türkiye'nin bölgesel üs olabilmesi için enerji maliyetlerinin aşağı çekilmesi, ulaşım ve lojistik sektörlerinin güçlendirilmesi, Ar-Ge'ye ağırlık verilmesi, politik ve ekonomik istikrarın sürekli kılınması, fikri mülkiyet haklarının korunması, eğitimin uluslararası standarda yükseltilmesi, insan kaynaklarının uzmanlaştırılması gerekiyor.

Türkiye Doğu Avrupa, Orta Asya ve Orta Doğu ile Kuzey Afrika'nın bölgesel üssü olma potansiyeline sahip. Ancak, sektör kriterlerini doğru seçmesi ve devlet desteğini esirgememesi gerekiyor.

Davutoğlu Hükümeti bu yolda ilerleyeceği hususunda olumlu sinyaller verdi ama henüz uygulama yok. İcraata bakmak lazım.