Ana fikir çıkarmak...

Okulda öğretilen en faydalı işlerden biridir, ana fikir çıkarmak... Edebiyat dersine ait bir mecburiyet zannederdik; halbuki hayatın bütünü için geçerlidir. Herhangi bir şeyi... Plan, proje, hadise, insan vs... Algılamak ve değerlendirmek için sürekli gereklidir... ..... Upuzun bir metinden çıkarmamızı istedikleri "anafikir" yarım sayfa tutardı. Ve öğretmenimiz, "Yazar işte bunu anlatmak için yazmıştır bu kitabı" derdi mesela... O zaman aklımıza şu soru gelirdi: -Madem yazarsın, yazabilirsin, neden bu kadarcık şey için koca bir kitap yazdın? İşin şakası tabii... ..... Dünün... Geçen haftanın... Geçen yılın... Ve geride kalan hayatımızın ana fikri için... Düşünsek biraz... Anlamlı... Bizi memnun edecek bir ana fikir... Çıkarabilir miyiz? ..... Arkadaşlığın giderek "iş hayatı mecburiyetleri" ile sınırlandığı bir çağda... "İş hayatı"nın, hayatın bütün detaylarına sızdığı bir anlayış zemininde... Ve üstelik ölüm de varken... Ana fikir çıkarmak... Sabahtan akşama, bir şekilde ilişkide olduğumuz insanlar... Her gün olmasa bile, belirli aralıklarla görüşmek durumunda olduğumuz... Tek tek düşünelim... Mesela köşedeki bakkal? "Lazım... Ana fikir; ihtiyaç gideriyor. Onun orada olması, hizmet üretmesi gerekiyor... Varlığı ve münasebetim benim için anlamlı..." Bütün ilişkiler bu mantık üzerine bina edilebilir mi? Ve çıkan ana fikirler neye hizmet ediyor? ..... Ana fikir yoksa... Yani anlamlı bir açıklama... Demek ki zaman kaybı... ..... Ve değerlendirme... Bakkal örneğindeki gibi... Yok, hayır. Bakkal doğru örnek değil... Arkadaşlardan, dostlardan, yaptığımız işlerden çıkarmalıyız bu ana fikri... Ve "ana fikir" "Allah rızası"na uygun mu ona bakmalıyız... Gerisi hikaye... Ve hatta zarar... Velhasıl "ana fikir" çıkarmak... Zor iş...