Mazeretiniz yok

Büyük romancı Dostoyevski'nin en önemli eserlerinden "Karamazov Kardeşler" tam 782 sayfa... Kitap okumakta zorlananlar için bu hacim ürkütücü olabilir. Ama fiyatı ürkütücü değil. "Yüksek tiraj/ uygun fiyat" uygulamasından önce, şu an 6.90 YTL'ye satılan bu kitabı ancak 25-30 YTL'ye alabilirdiniz... Bu anlamda "Antik Dünya Klasikleri" ve "Bordo-Siyah" yayınladıkları gayet şık ve önemli klasiklerle büyük bir hizmete imza atıyorlar... Hele 200-300 sayfalık muhteşem klasiklere 2-3 YTL'ye ulaşabiliyor olmak, kitap okumayanların veya işi yokuşa sürenlerin "çok pahalı" mazeretini kesin bir şekilde ortadan kaldırıyor. Okumuyor musun? Bahanen yok. Sen kültür özürlüsün demek ki! Bu ithamlar hazırda bekliyor; haberiniz olsun... *** Ancak... Bunun yanı sıra bir tehlikeyi -veya bir olumsuzluk da diyebiliriz- göz ardı etmemek gerek... O da ucuzluk uğruna, "ucuz ve kötü tercüme"lerin tercih edilmesi... Kötü bir tercüme, iyi bir kitabı çekilmez hale getirebilir ve okuma alışkanlığı edinmeye çalışanları, kitaptan daha da uzaklaştırabilir. En azından okuyucunun hangi yayınevinin tercüme işini ciddiye aldığını araştırmasında fayda var... *** Kötü tercümenin iki sebebi var... Birincisi tercüme edenin edebî yetersizliği... İkincisi "öztürkçe" hastalığı... Şu günlerde Umberto Eco'nun Focault Sarkacı'nı okumaya çalışıyorum. Çalışıyorum diyorum, çünkü kitap öyle bir "Türkçe!"ye tercüme edilmiş ki, anlamaya imkan yok... Tercümanın edebî yetersizliğinden söz edemeyiz burada, ama tercih ettiği Türkçe, Cumhurbaşkanımızı dinlerken mideme giren kramplara eş sancılar doğuruyor zihnimde... Onun için L&M yayınları arasından çıkan Üstad Nihad Sâmi Banarlı'nın "Türkçenin Sırları" kitabını özellikle tavsiye ediyorum herkese. Dil deyip geçmeyin; bayrağımız kadar önemlidir... Kaybettiğimiz zaman, her şeyimizi kaybettik demektir... *** "Türkçenin Sırları"ndan bir bölüm ilaç niyetine: "...kelimeleri hor görmek, hâkir görmek, hele şu veya bu politik veya ideolojik sebeple dilden atılabilir görmek, onların oluş ve yontuluş tarihini bilmemekten veya umursamamaktan doğan, büyük gaflettir. Çünkü milletlerin olduğu gibi, kelimelerin de tarihi vardır..." Velhasıl soylu kelimeleri öldürmek ve yerine soysuz sözcükler koymak, sadece lisanımıza değil, milletimize de ihanettir.