ABD nihayet Çin'e istediğini yaptırdı

Çin hafta sonu dünyanın pek de beklemediği bir karar aldı: Yuan'ın değerinin -limitli de olsa- değişimine izin vereceğini açıkladı. Çin Merkez Bankası yuanı -Çince adıyla renminbi- günlük binde 5'lik bir bantta dalgalanmaya bıraktı. Çin sabit kur uyguluyor ve yuanın değerini hep düşük tuttuğu için de Dünya Ticaret Örgütü'nde ve G-20'de eleştiriliyordu. Krizle birlikte daralan ekonomilere rağmen Çin'in ihracat destekli büyümeye devam etmesi, düşük değerli yuanın daha da göze batmasına yol açtı. Çin ile ticareti 300 milyar doları aşan ABD, Çin'in para birimini değerlenmeye bırakması için baskısını artırıyordu. Çin direniyordu ama sonunda pes etti *** Bu yılın ilk 3 ayında Çin-ABD dış ticareti, ABD aleyhine 52 milyar dolar açık verdi. Bütçe açığı ile boğuşan ve işsizliği yüzde 10'u bulan Amerika'nın bu duruma daha fazla tahammül etmeyeceği aşikârdı. Nitekim etmedi de... Financial Times, yuandaki bu sınırlı esnekliğin, Çinli ulusalcıları zıplattığı yazıyor. "Amerikalılar sadece menfaatlerini düşünür, Japonya'nın durumuna düşmeyelim" diyormuş bazı Çinliler... Geçmişte düşük yen ile ihracatını güçlendiren Japonya, ABD'nin baskısıyla para biriminin değerlenmesine izin vermişti. Sonraki yıllarda ise ekonomisini durgunluktan çıkaramamıştı. *** Ancak dünyadaki durum o zamanki ile aynı değil... Gelişmiş ülkelerin çoğu, özellikle de Avrupa, hem mali krizle boğuşuyor, hem resesyonla... Çin ise 2.5 trilyon dolarlık dış ticaret hacmi ve yüzmilyar dolara yaklaşan dış fazlası ile küresel ticarette belirleyici konumda... Bu yıl ilk 5 ayda AB ile 177 milyar, ABD ile 138 milyar dolar ticaret hacmi oluşmuş. Bu rakamlar şunu gösteriyor: Krizden yakasını kurtarmak için uğraşan Amerika ve Avrupa, Çin'le olan ticaret hacimlerini kendi lehlerine çevirmek istiyorlar. Bunun yolu da yuanın değerlenmesinden geçiyor. Çin'in son kararı her ne kadar beklenmiyormuş gibi görülse de, ABD'nin Çin'e neredeyse iki yıldır baskı yaptığı da bir vakıa... Baskı sonuç vermiş görünüyor. Dünya ticareti için hayırlı olsun.