Amerika'nın çelişkisi

Dünya ekonomisinde trend belirleyici rol hep ABD'nin oluyor son yıllarda. Bu gerçeği, beğenmesek de kabul etmeliyiz. Bir ülkenin para birimi, dünya ticaretinin üçte ikisinde kullanılıyorsa, dünya devletlerinin ezici çoğunluğu, o ülkenin para birimini Merkez Bankalarında rezerv olarak tutuyorlarsa, aynı ülkenin ekonomik vaziyeti de dünyanın iktisadi gidişatına tesir ediyor haliyle. Geçtiğimiz hafta ABD Merkez Bankasının (FED) faiz açıklamaları üzerine bir hayli yorum yapıldı. Faiz oranı değiştirilmedi ama, 2004 yılı içerisinde bir artış beklentisi de güçlendi. Zayıflayan dolar ve büyüyemeyen ekonomi, Amerikalıların büyük kısmını mutsuz ediyor. Cari açığını yıllardır dışardan akan sermaye ile kapatan ABD, zayıf dolar ve düşük faiz oranları yüzünden bir yıldır istediği yabancı sermayeyi çekemiyor ülkeye. Gerçi para birimi değer kaybettikçe ihracatta eli güçleniyor ama iç tüketimini canlandıramadığı için, işsizlik artıyor ve büyümeyi sürdüremiyor. Seçimler yaklaştıkça ABD yönetimi, seçmenini memnun etmek için iç piyasasını canlandırmanın yollarını arıyor. Bu noktada, doların değerini düşük tutarak ihracatta elini diğer ülkelere karşı güçlendirmek ile faizleri artırıp doları güçlendirerek yabancı sermayeyi çekmek ve ekonomik canlanmayı sağlamak seçenekleri arasında sıkışmış bir görüntüsü var dünyanın bir numaralı devletinin. Son birkaç gün okuma imkanı bulduğum ABD finans yorumcuları, FED Başkanı Greenspan'ın, doğru bildiklerini yapmak veya Bush'un seçim başarısı için ihtiyacı olan büyümeyi tetikleyecek kararları almak konusunda çelişki yaşadığını söylüyorlar. ABD öksürürse... Gelişmekte olan ekonomiler nezle oluyor. Seçimlerde alacağı oyu düşünen Bush, ülkesinin ekonomisini kısa sürede büyüme trendine sokmaya çalışacaktır. Bunun için, FED'in faizlerde bir artış kararı almasını arzulamakta. ABD'de Merkez Bankası gerçekten bağımsızdır karar alma noktasında. Ancak, Greenspan'in, bağımsızlık uğruna, Bush'un elini zayıflatacak şekilde davranmayacağını düşünebiliriz. Seçime yönelik komplo teorilerinin öznesi olmak istemeyecektir kurt iktisatçı. Dolayısıyla, önümüzdeki birkaç ay içinde Dolar faizlerinde bir artış kimseyi şaşırtmamalı.