Diyalog dinlemeyle olur

İki kişinin karşılıklı konuşmasını en iyi tarif eden kelime mükalemedir aslında. Lakin Osmanlıca kökenli kelimeleri "non grata" ilan ettiğimiz için, mükalemeyi de diyalogla değiştirmişiz. Her neyse... Sosyal barış için, anlaşabilmek için, huzur için diyalogun gözardı edilemez önemi olduğu hep söylenir. İnsanlar konuşa konuşa anlaşır, doğru. Ama insanın konuştuğu kadar karşısındakini dinlemeyi de bilmesi lazım. Hatta konuşmadan önce dinlemeyi kabul etmelidir. Aksi halde bir diyalog yerine "iki monolog" şeklinde sürüp gider tüm konuşmalar. İletişim çağı, bireyin "yalnızlaşma"sını da beraberinde getiriyor. Internette gezinirken, televizyon seyrederken, hatta chat yaparken birey hep tek başına. Belki tercihli bir yalnızlık bu... Ama, sesin, mimiğin, bakışın olmadığı sanal konuşmalar, ne kadar diyalog olabilir ki? Haberleşme teknolojisinin bu kadar ilerlediği bir çağda, insanların aslında birbirleriyle "gerçekten" diyalog kuramamaları da aslında "modern zamanların çelişkisi" olsa gerektir. Kulak ver Dinlemek için sabır da gerekiyor. Diyalog kurmaya çalışan ikna olmaya da hazırdır. Ya da hazır olmalıdır. Sadece fikrini kabul ettirmek üzerine kurulmuş bir mükaleme, diyalogdan ziyade propaganda veya dayatmadır aslında. O sebepten, dinlemeye hazır olmak, algıları da açık tutmayı gerektirir. İnsanlar karşılıklı konuşurken dikkatimi çeken bir tuhaflık var. Anlatan kişi, karşısındakini dinlemekten ziyade, ona vereceği cevabı, yani nasıl mukabele edeceğini düşünüyor o esnada. Bu da karşısındakinin kastettiğini, izahını ıskalamasına yol açıyor. Sonuçta da diyalog, yerini ikili monologa bırakıyor. Sonra da "neden anlaşamıyoruz?" diye hayıflanıp duruyoruz. Dinleyebilsek, ikna olmayı içimize sindirsek, kendi düşüncemize saplanıp kalmasak, hem muhataplarımızla anlaşırız, hem de düşüncelerimizin, bildiklerimizin tekamül etmesine imkan veririz. "Sen de haklı olabilirsin" denilerek başlayan hiçbir konuşma, sohbet veya diyalog tartışmayla, tatsızlıkla bitmez. Ortak bir nokta bulunamasa bile, insanlar birbirlerini anlamış olurlar. Konuşmak, anlatmak güzeldir. Ama inanın, dinlemek de bir o kadar keyiflidir.