Dolar, dikiş tutmuyor

Merkez Bankası; Cuma günü döviz piyasasına tüm haşmetiyle girip üç darbede -tahminen- 850 milyon USD satın aldı. Almasına aldı ama Dolar yine belini doğrultamadı. Faizlerin üç puan düşmesiyle beraber Doların 1.400.000 TL'nin üzerinde bir yerlere konması beklenebilirdi. Ama öyle olmadığı görülüyor. Döviz piyasasına, nereden geldiğini kimsenin tam olarak bilemediği yüksek miktarda dolar satışı geliyor. Hatta bu konuda rivayetler bile dolaşıyor ortalıkta. Irak'tan kaçan paranın güneydoğudaki bankalarda bozduruluyor iddiası mesela. Dayanak noktası ise, özellikle Güneydoğudaki (mesela Adana) bankaların şubelerinde normal zamanların iki-üç katı efektif dövizin (kağıt para) bozdurulması. Tabii ispatı mümkün olmayan, bir kısmı da saçma yığınla rivayet var. Doların düşüşü sürdükçe efsaneler de artıyor haliyle. Hanımlar gününde TL Türk Lirası'nın değeri düşünce de üzülüyoruz, yükselince de. Ülke parasının değeri, ekonomik durumu güçlenip milli geliri artınca, borcunun miktarı ve faizi düşünce gerçek anlamda artar. Yoksa, sadece döviz piyasasındaki arz talep hareketleriye TL'nin değerinin yükselmesi ne övünülecek, ne de sevinilecek birşey değildir. Halihazırda, elindeki parayı TL'ye çevirenlerin hiçbirisi TL'ye güven arttığı için değil, cazip getirisinden istifade etmek böyle hareket ediyorlar. Sn. Babacan'ın eşinden aldığı " Hanımlar gününde TL" bilgisi doğrudur ama sebep TL'ye duyulan güven değildir henüz. Zira ev hanımlarımız da en az profesyoneller kadar döviz ve altın fiyatlarının gidişatını takip eder ve kâr durumlarına göre tercihlerini yaparlar. Tehlike yok, risk var TL'nin sürekli değer kazanması henüz tehlike sinyalleri vermiyor. Ancak bu durum iç talebin canlanmasına ve ithalatın artmasına yol açarsa cari açık tehlikesi başgösterir. Halen GSMH'nın yüzde üçü düzeyinde, yani 6-7 milyar dolar tahmin edilen sene sonu cari açık 10 milyar doları bulursa, yandı gülüm keten helva. Devalüasyon gibi bir durum yaşanmaz, zira dalgalı kur var. Lakin, enflasyon mücadelesi darbe yiyebilir. İç talepte, neyse ki çok fazla canlanma yok. Neyse dememin sebebini izah edeyim. Yürütülmekte olan ekonomik programın en temel ayağı fiyat istikrarını sağlamak ve enflasyonu düşürmek. Halbuki mevcut durumda talep artışı enflasyonu canlandırır, düşük kur yüzünden de talep ithal ürünlere yönelir. Yani cari açık artar ve enflasyonu tetikler. Bu kötü durum senaryosu, şimdilik tehlike yok. Umalım gelecekte de olmasın.