Doların rengi soldu

Son aylarda birçok insanın akıl erdiremediği, olay ABD dolarının mütemadiyen değer kaybetmesidir herhalde. Tüm dünya para birimlerine karşı son bir yılda yüzde yirmilere varan değer kaybına uğradı Amerika'nın güçlü parası. Önceleri, bu değer kaybının, zayıflayan ABD ekonomisine duyulan güvensizlikten kaynaklandığı düşünülüyordu. Öyle ya, cari açık ve bütçe açığı oranları eğer gelişmekte olan bir ülkede (mesela Brezilya) olsa, çoktan kriz çıkmıştı o ülkede. Ekonomi de büyüyemiyordu. Üstelik ABD ekonomisinin en önemli beslenme kanallarından olan dış sermaye girişi de birkaç yüz milyar dolardan, yüz milyarın altına düştü geçen sene. Yani cari açığını yıllardır finanse ettiği kaynak kurudu ABD'nin. Bunlar, ülkenin para birimini zayıflatan önemli etkenler idi. Euro/Dolar paritesi henüz 1,1'in altındayken, bu verileri doğru okuyup, yakın gelecekte ABD para biriminin değer kaybedeceğini görmek mümkündü. Nitekim, aylardır "dolarperver yatırımcılarımıza" ellerindeki "yeşil kağıtlardan" ayrılmaları gerektiğini yazıp durdum. Ama yılların alışkanlığı ve yüksek maliyetli "yeşil kağıtlara" kıyamamaları yüzünden, hâlâ elinde dolar tutan yatırımcılar olduğunu biliyorum. ABD mutlu mu? Teknik olarak bu sorunun cevabı evet. Amerika, cari açığını daha arttırmadan ekonomisini büyütmenin yolu olarak parasının değerinin düşmesine belki seviniyor bile. Nitekim, Avrupa bölgesi, düşen dolar karşısında, köşeye sıkışmış durumda. Fakat son yıllarda yeterli büyüme yapamayan ABD ekonomisinin büyüyebilmesi dünya ticareti için de çok önemli. Bunun kısa vadeli yolu da doların düşmesinden geçiyor. Bush yönetimi ve ABD Merkez Bankası da bunun farkında. Yaklaşan başkanlık seçimlerini düşünürsek, büyüyen bir ekonomiyi herkesten çok Bush'un isteyeceği aşikar. O halde dolardaki düşüşün süreceğini öngörmek için alim olmaya gerek yok değil mi? Türkiye'ye gelirsek, zaten dalgalı kur sisteminde dövizin bir yatırım aracı olamayacağını söylemekten ben yoruldum. Kaldı ki, büyüyen bir ekonomi ve düşen enflasyon ortamında, yerli para dövizden reel anlamda daha çok değerlenir. İktisadi akıl böyle söylüyor. Ben de yazıyorum. Kararı da sizler vereceksiniz.