Dumansız hayat ve özgürlük ihlali

Gündem yay gibi gerili iken, gelin bugün biraz daha yumuşak bir konuyu konuşalım: Sigara yasaklarını ve kısıtlamalarını, bir de özgürlük noktasında değerlendirelim. Sigaranın, bağımlılık yapan tüm maddeler gibi sağlığa da cebe de zarar verdiği bir vakıa. Yani hiç kimse sigara içmeye özendirilmemeli. Zaten reklamı da yasak. Kapalı mekanlarda sigara içilmeyen bölümler oluşturulması ve tiryakilerin diğerlerini rahatsız ederek hak ihlali yapmalarının engellenmesi de doğru bir uygulama. Sigaranın zararlarının anlatılması, uyarılar yapılması, hatta abartılı örneklerle insanlarının gözlerinin korkutulması da faydalı. Ancak,"anti-tütün" uygulamalarını, tiryakileri nerdeyse toplumdan dışlayacak boyuta getirmek, onlara "ikinci sınıf insan" muamelesi yapmak biraz kantarın topuzunu kaçırmak olmuyor mu? Tütün yasak bir madde olmadığına ve devlet denetiminde üretilip satıldığına göre, bir insanın başkalarına rahatsızlık ve zarar vermeden bu mereti tüketmesine de yasak koymak, içenleri "neredeyse" lanetlemek toplumsal uyarı ve denetimin ötesine geçip tercih özgürlüğünün ihlali noktasına geliyor. Ya alkol? Sigara için neredeyse cadı avı yapılırken, vücuda verdiği zarar tütünden az olmayan alkole karşı aynı caydırıcı tavır sergileniyor mu? Ne gezer! Tam tersine "şarap kültürü" gibi, "içki adabı" gibi özendirici söylemlerle alkol tüketimi bir "statü sembolü" haline getirilmiyor mu? Üstelik alkol bağımlılığının sağlık açısından insanı tüketmesinin ötesinde aileleri, servetleri tüketen bir "yan tesiri" de var. Dikkatinizi çekiyor mu bilmiyorum: TV dizilerinde sigara görüntüleri ekranda karartılırken içki, müthiş bir özendiricilikle su gibi tüketiliyor. Sigara konusunda ortalığı ayağa kaldırıp yasakları özgürlük ihlali boyutuna vardıranların, bu çelişki hakkında ne düşündüklerini cidden merak ediyorum. Sigara da, alkol de zararlıdır ve toplumun bu zararlar konusunda uyarılması şarttır. Özendirici değil caydırıcı olmak da lazımdır. Ama her konuda olduğu gibi, sigara yasakları konusunda da abartılı uygulamalar, kişinin tercih ve davranış özgürlüğünü ihlal eder boyutta olmamalıdır. Not: Bu yazıyı bir tiryakinin feryadı zannetmeyin lütfen. Sigara tiryakisi olmadığımı ve umumi mekanlarda da "dumansız bölümleri" tercih ettiğimi beni tanıyanlar bilirler.