Edelman'ı dinlerken

Herkesin dilinde ABD'nin "Büyük Ortadoğu Projesi" dolaşıyor. Amerika kaynaklı her proje ve fikre büyük bir iştiyakla yorum getiren "uzman gazeteciler"in anlattıkları ile kafalarımız karışmıştı. Salı akşamı, İhlas GYO'nun sponsorluğunda düzenlenen bir yemekte, ABD Büyükelçisi Eric Edelman'dan "büyük patron!"un Ortadoğu projesini dinleme imkanı buldum. Büyükelçi bilinenleri tekrar etti aslında. Bölgenin demokratikleşme ihtiyacı, terörün işsizlik ve yoksulluktan beslendiği, siyasi özgürlüğün lüzumu gibi. Teröre karşı mücadelede askeri güçten daha fazlasını ortaya koymanın gereğinden bahsetti ve ekonomik enstrümanları anlattığı projenin eksenine koydu. Teröre karşı savaş iddiasıyla Irak'ı, askeri gücüyle hallaç pamuğu gibi atan ABD'nin temsilcisinden bunu duymak ilginç oldu. Osmanlı bölgeden çekildiğinden beri iktisadi ve siyasi huzur yüzü görmeyen Ortadoğu'nun, terörü ve istikrarsızlığı besleyen bir yapısı olduğu doğru. Lakin, Amerika'nın bölgeye ilgisini, sadece teröre karşı savaş ve demokratikleşme ile izah etmemek gerekir. Model değil örnek Büyük Ortadoğu denildiğinde, Kafkasya'dan Kuzey Afrika'ya kadar yayılan büyük bir coğrafyayı hedefliyor ABD. Yani dünyadaki petrol, doğalgaz gibi enerji rezervlerinin ve su havzalarının bulunduğu bölge. Yeterince ilgi çekici değil mi? Türkiye bu coğrafyanın herhalde en stratejik noktasında oturuyor. Haliyle, Amerikan projesinin de ana ekseninde. Bu gerçeği iyi anlamamız gerekiyor. Büyükelçi Edelman Türkiye'nin diğer Arap ülkelerine model değil, güçlü bir örnek olabileceğini söylüyor. "Müslümanların kendilerini demokratik usullerle idare edebileceklerinin ve kalkınabileceklerinin ispatı Türkiye'dir" diyor. Kısacası ABD'nin yeni stratejisinde Türkiye "demokratik ve kalkınan" bir örnek olarak yer alıyor. O halde önümüzdeki dönemde ülkemizin şeffaflaşma, demokratikleşme ve özgürleşme istikametindeki çabalarına Amerika'dan destek gelmeye devam edecektir. Büyükelçi'yi dinlerken "nasıl" sorusuna cevap bulamadım ama, "tek süper güç"ün Ortadoğu'ya "çekidüzen" vermeye kararlı olduğunu bir kez daha hissettim. Bu gerçeği bilerek hareket etmekte fayda var.